Biogospodarka na Kaukazie: szansa czy zagrożenie dla środowiska?

Biogospodarka na Kaukazie: szansa czy zagrożenie dla środowiska?

Debata na temat biogospodarki nabrała w ostatnich tygodniach i miesiącach tempa. Konsultacje w sprawie rewizji unijnej strategii dotyczącej biogospodarki kończą się 20 czerwca 2025 r. i nie można pominąć bieżących wyzwań w tej kwestii. Jak wynika z raportu bieżącego DNR, podkreśla się, że Komisja Europejska musi uporać się ze sprzecznościami koncepcji biogospodarki. W końcu głód na świecie ponownie rośnie i dotyka ponad 700 milionów ludzi. Za kulisami toczy się intensywna debata na temat tego, w jaki sposób biogospodarka może złagodzić kryzysy głodowe i promować globalne bezpieczeństwo żywnościowe.

Liczba głodujących rośnie od 2016 r., a rok 2024 był najcieplejszym rokiem w historii. Ekstremalne warunki pogodowe, takie jak susze i niedobory wody, szczególnie dotykają krajów Globalnego Południa, gdzie uprawa biomasy często zagraża lokalnej produkcji żywności. Biogospodarka jest postrzegana jako obiecująca, ale niesie ze sobą również ryzyko, którego nie można zignorować, zwłaszcza gdy koncentruje się na ekosystemach godnych ochrony i prawach drobnych producentów.

GFFA 2025 – udana wymiana

Niedawno odbyło się Światowe Forum ds. Wyżywienia i Rolnictwa (GFFA) 2025, w którym wzięło udział 63 ministrów rolnictwa i liczne organizacje międzynarodowe w celu omówienia biogospodarki. Pod przewodnictwem federalnego ministra Cema Özdemira omówiono ważne tematy i wyznaczono cele. Uczestnicy zgodzili się promować zrównoważoną biogospodarkę w celu wzmocnienia światowego bezpieczeństwa żywnościowego, zachowania różnorodności biologicznej i ochrony klimatu. We wsparciu wspomniano także o finansowaniu Partnerstwa FAO na rzecz Globalnej Biogospodarki, wskazując na znaczenie współpracy międzynarodowej w tych kwestiach.

Ustalenia GFFA uwydatniły potrzebę zrównoważonych systemów produkcji, w tym agroekologii i rolnictwa precyzyjnego. Zostało to szczególnie podkreślone, gdyż w obecnej sytuacji istotne jest zaangażowanie społeczności lokalnych w procesy decyzyjne. Biogospodarka może być dla wielu dobrym biznesem, ale stwarza również wyzwania, szczególnie w zakresie dywersyfikacji źródeł białka i dostępu do finansowania dla grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji.

Droga do przyszłości neutralnej dla klimatu

Kolejnym ważnym aspektem jest powiązanie rolnictwa, leśnictwa i neutralności klimatycznej. W badaniu opracowanym przez dwa lata analizowano, w jaki sposób sektory te mogą przyczynić się do osiągnięcia unijnych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju. Chociaż nie jest to kompleksowy przegląd, analiza ma na celu posunięcie naprzód dyskusji na temat przyszłej roli rolnictwa i leśnictwa w UE neutralnej dla klimatu.

Autorzy badania wskazali, że rolnictwo może nie tylko dostarczać pożywnej żywności, ale może wnieść znaczący wkład w ochronę klimatu i różnorodność biologiczną. Jeżeli jednak zapotrzebowanie na biomasę wzrośnie w sposób niekontrolowany, szkody dla środowiska i konflikty interesów mogą wzrosnąć. Dlatego biogospodarkę należy projektować w sposób odpowiedzialny, aby umożliwić przejście na zrównoważoną i godziwą produkcję żywności.

Biorąc pod uwagę tak wiele aspektów biogospodarki, jasne jest, że zmierzamy w stronę punktu krytycznego. Kolejne kroki będą miały kluczowe znaczenie, jeśli chodzi o zaspokojenie zarówno potrzeb osób cierpiących z powodu głodu, jak i wymogów klimatycznych. Czas na zmianę kursu, która będzie nie tylko opłacalna finansowo, ale także sprawiedliwa ekologicznie i społecznie.

Więcej informacji na temat rozwoju biogospodarki można znaleźć w raportach z DNR, BMEL I Agora Agrar.