Πόλεμος λογοκρισίας: Πώς η πολιτική πόλωση απειλεί την παιδική λογοτεχνία

Πόλεμος λογοκρισίας: Πώς η πολιτική πόλωση απειλεί την παιδική λογοτεχνία

Πρόσφατα υπήρξε μια ανησυχητική τάση στις Ηνωμένες Πολιτείες: η πολιτική πόλωση επηρεάζει την προστασία των παιδιών από ακατάλληλο περιεχόμενο στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Cornell αναφέρουν ότι η λογοκρισία πολιτικού περιεχομένου που απευθύνεται σε παιδιά έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Ενώ προηγουμένως επικεντρωνόταν κυρίως στην πρόληψη του βίαιου και σεξουαλικού περιεχομένου, οι προτεραιότητες των λογοκριτών έχουν αλλάξει.

Αυτό που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι τόσο οι οπαδοί της αριστεράς όσο και της δεξιάς αντιλαμβάνονται το δυσάρεστο πολιτικό περιεχόμενο ως απειλή. Ο Μάικλ Μέισι, ένας κοινωνιολόγος, συγκρίνει την κατάσταση με ένα «όπλο στον πολιτισμικό πόλεμο». Η Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών κατέγραψε σχεδόν 1.300 αιτήματα λογοκρισίας το 2022 - ο υψηλότερος αριθμός σε πάνω από δύο δεκαετίες. Τα προκαταρκτικά στοιχεία για το 2023 υποδηλώνουν ότι η τάση θα συνεχίσει να αυξάνεται.

Η λογοκρισία και οι συνέπειές της

Τα τελευταία χρόνια η λογοκρισία στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας έχει αλλάξει σημαντικά. Οι αριστεροί κριτικοί δυσφημούν τα προοδευτικά βιβλία ως ρατσιστικά, σεξιστικά ή ομοφοβικά, ενώ οι δεξιοί κριτικοί επιτίθενται σε λογοτεχνικά έργα που προωθούν τη διαφορετικότητα ή παραβιάζουν την ετεροκανονικότητα. Και οι δύο πλευρές είναι εκπληκτικά ενωμένη στην υποστήριξή τους στη λογοκρισία των παιδικών βιβλίων που δεν ευθυγραμμίζονται με τις αξίες τους.

Το θέμα της λογοκρισίας τροφοδοτείται περαιτέρω από την άνοδο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτές οι πλατφόρμες έχουν γίνει πλέον καταλύτης για τις διαδικασίες ριζοσπαστικοποίησης. Σύμφωνα με ειδικούς, τα ψηφιακά κανάλια επικοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας για τη διάδοση εξτρεμιστικού περιεχομένου και την προώθηση της ριζοσπαστικοποίησης, ειδικά μεταξύ των νέων. Συχνά παρατηρείται μια στενή σύνδεση μεταξύ διαδικτυακών και εκτός σύνδεσης συμβάντων, έτσι ώστε ο σαφής διαχωρισμός είναι σχεδόν δύσκολος.

Ριζοσπαστικοποίηση στην ψηφιακή εποχή

Το Διαδίκτυο έχει αποδειχθεί ότι είναι πρόσφορο έδαφος για τη διάδοση εξτρεμιστικών ιδεολογιών. Οι εξτρεμιστές ηθοποιοί χρησιμοποιούν έξυπνα ψηφιακές πλατφόρμες για να διαδώσουν τα μηνύματά τους και να αποκτήσουν νέους οπαδούς. Τα βίντεο, τα τραγούδια και το περιεχόμενο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι δημοφιλείς μορφές για τη μετάδοση ιδεολογικού περιεχομένου. Η δυσκολία είναι ότι οι νέοι συχνά δεν μπορούν να διακρίνουν μεταξύ ψυχαγωγίας και εξτρεμιστικής προπαγάνδας.

Θα μπορούσε κανείς να πει: Το Διαδίκτυο όχι μόνο απλοποιεί τη διάδοση πληροφοριών, αλλά επιταχύνει επίσης τις διαδικασίες ριζοσπαστικοποίησης επιτρέποντας στους χρήστες να καταναλώνουν περιεχόμενο χωρίς κανένα σύστημα φίλτρου. Ένας μεγάλος αριθμός νεαρών χρηστών είχαν ήδη εμπειρίες με σχόλια μίσους. Αυτό όχι μόνο έχει αρνητικό αντίκτυπο στην κοινωνική συνοχή, αλλά οδηγεί και σε πόλωση εντός της κοινωνίας.

Επιπλέον, μεγάλες πλατφόρμες όπως το Facebook, το YouTube και το TikTok πρέπει να μετριάζουν το περιεχόμενό τους προκειμένου να περιορίσουν την εξτρεμιστική επικοινωνία. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές στο μέτρο και πολλές μικρότερες, εναλλακτικές πλατφόρμες επιτρέπουν στο εξτρεμιστικό περιεχόμενο να διαδίδεται ανεμπόδιστα. Αυτές οι δυναμικές δείχνουν πόσο σημαντικό είναι να ενεργούμε ενεργά και υπεύθυνα στον ψηφιακό χώρο για την προστασία των νέων από επικίνδυνες ιδεολογίες.

Οι προκλήσεις στη ρύθμιση της ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο είναι σημαντικές. Κανονισμοί όπως ο νόμος για την επιβολή του δικτύου (NetzDG) ​​στη Γερμανία και κανονισμοί σε όλη την ΕΕ όπως ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) έχουν εισαχθεί για να αντιμετωπιστεί αυτό. Ωστόσο, πολλοί επικριτές φοβούνται ότι τέτοιοι κανονισμοί θα μπορούσαν να υπονομεύσουν το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Η ισορροπία μεταξύ προστασίας και ελευθερίας πρέπει να βρεθεί σαν μια λεπτή γραμμή.

Σε έναν κόσμο όπου οι ψηφιακές επικοινωνίες και ο πολιτικός εξτρεμισμός είναι συχνά αλληλένδετες, το ερώτημα παραμένει: Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε καλύτερα τα παιδιά και τους νέους σεβόμενοι την ελευθερία της έκφρασης; Οι απαντήσεις σε αυτό είναι ποικίλες και απαιτούν διάλογο μεταξύ της κοινωνίας, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των ψηφιακών πλατφορμών.