Nobelprijsseizoen 2025: wie wint de felbegeerde prijzen?

Nobelprijsseizoen 2025: wie wint de felbegeerde prijzen?

Wat gebeurt er in Stockholm? Het langverwachte Nobelprijsseizoen begint op maandag 5 oktober 2025. De komende dagen zullen 's werelds meest prestigieuze prijzen worden uitgereikt voor uitmuntende bijdragen aan de mensheid. De aankondigingen van de wetenschapsprijzen beginnen met de categorieën fysiologie en geneeskunde en gaan de komende dagen verder met natuurkunde, scheikunde, literatuur en ten slotte de Nobelprijs voor de Vrede, die vrijdag in Oslo wordt uitgereikt. De Economieprijs wordt echter op maandag 12 oktober bekendgemaakt.

Nobelprijzen, die voor velen de bekroning zijn van erkende prestaties, werden voor het eerst uitgereikt in 1901, vijf jaar na de dood van Alfred Nobel. Deze bijzondere man, geboren in 1833, had in zijn testament bepaald dat zijn vermogen in een fonds zou vloeien, waarvan de rente zou worden gebruikt voor de toekenning van de prijzen. Deze activa bedroegen ongeveer 31,2 miljoen kronen. Tegenwoordig bedraagt ​​het prijzengeld in elke categorie ongeveer 11 miljoen Zweedse kronen, wat bijna een miljoen euro is. Interessant genoeg wordt het geld verdeeld over meerdere winnaars, wat de aankondiging nog groter maakt.

Hoe wordt er geselecteerd?

De winnaars worden geselecteerd door academische instellingen in Zweden. De Zweedse Academie van Wetenschappen is verantwoordelijk voor de prijzen in natuurkunde en scheikunde, terwijl het Karolinska Instituut de winnaars in de geneeskunde bepaalt. De Stockholm Academie is verantwoordelijk voor de literaire prijzen en een commissie van het Noorse parlement is verantwoordelijk voor de Nobelprijs voor de Vrede. Voorstellen voor nominatie kunnen tot en met 31 januari van ieder jaar worden ingediend, maar alleen door individuen en niet door instellingen. Ex-Nobelprijswinnaars en professoren van Scandinavische universiteiten hebben vaak een goede hand en zijn onder de nominatoren te vinden.

Geheimhouding is van groot belang: de namen van de genomineerden worden 50 jaar geheim gehouden, wat de verwachting tot de avond van de bekendmaking vergroot. De Amerikaanse president Donald Trump is immers door meerdere politici genomineerd – of hij tussen de 338 kandidaten zal passen blijft een spannende vraag.

Over Alfred Nobel

Nobel zelf was niet alleen een Zweedse uitvinder, maar ook een van de rijkste mannen van zijn tijd. Hij had een passie voor scheikunde en natuurkunde, en medische onderwerpen lagen hem ook nauw aan het hart, aangezien zijn gezondheid zwak was. Na zijn ontdekking van dynamiet, waarop hij in 1867 patenteerde, bouwde hij een fortuin op en bezat hij meer dan 90 dynamietfabrieken over de hele wereld. Een ernstig verlies in zijn familie, het ongeluk van zijn broer Emil tijdens een nitroglycerine-experiment, bracht Nobel ertoe zijn laboratorium in Stockholm te voltooien en na te denken over de veilige omgang met explosieve materialen.

De Nobel Foundation, opgericht in 1900, beheert activa ter waarde van vier miljard kronen en is sinds 1946 vrijgesteld van belasting. De Nobelprijs voor de Vrede, een bouwsteen in de traditie van Nobels nalatenschap, kan worden toegekend aan zowel individuen als instellingen, waarbij de wortels ook teruggaan tot de inzet van de pacifist Bertha von Suttner.

Deze traditie zet voort wat de Zweedse industrieel, die in 1896 aan een hersenbloeding stierf, ooit tot leven bracht. De Nobelprijs blijft een symbool van vooruitgang en innovatie in de menselijke geschiedenis. Wie ontvangt dit jaar de prestigieuze prijzen? De ogen van de wereld zijn gretig gericht op Stockholm en Oslo.

Voor meer informatie over de Nobelprijzen kunt u Schwarzwälder Bote, Planet Kennis en Wikipedia.