Lichtkunst voor iedereen: Barrièrevrije rondleiding door het Bisdommuseum Freising
Christina Metz leidt een telefonische kunsttour in het Freising Diocesan Museum van de lichtinstallatie van James Turrell op 27 oktober 2025.

Lichtkunst voor iedereen: Barrièrevrije rondleiding door het Bisdommuseum Freising
Er is spannend nieuws uit de kunstscene in Freising, dat ook belangrijk is voor verschillende steden in Duitsland. De focus ligt op een telefonische museumrondleiding die speciaal is ontworpen voor mensen zonder visuele waarneming. Vandaag ontvingen we het nieuws dat een blinde deelnemer het project “On Call Culture” belde en meer wilde weten over de indrukwekkende lichtinstallatie van James Turrell. Ervaren gids en kunsthistoricus Christina Metz, die zich aanmeldde voor het project, legde enthousiast de installatie uit en wilde luisteraars gevoel geven voor Turrells kunstwerken. Een mooi voorbeeld van barrièrevrij kunstonderwijs!
De lichtinstallatie van James Turrell heet “A CHAPEL FOR LUKE and his scriber Lucius the Cyrene” en bevindt zich in de huiskapel van het voormalige jongensseminarie Freising, direct in het Diocesaan Museum. Deze installatie heeft een architectonische connectie met een belangrijk kunstwerk in het museum, de Freising St. Luke's Picture, een Byzantijns icoon dat de Maagd Maria voorstelt en volgens de overlevering door St. Luke zelf werd geschilderd. Christina Metz beschreef hoe het werk van Turrell de grenzen tussen licht, kleur en ruimte opheft en zo de perceptie van de kijker naar nieuwe dimensies brengt, terwijl de deelnemers aan de tour gevoel voor deze transformatie ontwikkelen.
Barrièrevrij kunstonderwijs in Freising
Het concept van ‘On Call Culture’ is een grote stap in inclusief kunstonderwijs. Dit project biedt laagdrempelige telefoonrondleidingen aan voor mensen die het culturele aanbod niet visueel kunnen ervaren. Meer dan 100 culturele instellingen in Duitsland nemen al deel, ondersteund door Aktion Mensch en de Hamburgse Autoriteit voor Cultuur en Media. Dit initiatief is al zeer goed ontvangen: voor de laatste tour schreven zich 25 deelnemers in, waaronder mensen uit steden als Berlijn, Kiel en Keulen.
De telefonische rondleiding, die ongeveer een uur duurt, is niet alleen informatief, maar biedt ook voldoende tijd voor vragen. Het Bisschoppelijk Museum zelf, gehuisvest in een neoklassiek gebouw uit 1870, biedt een fascinerend decor voor dergelijke rondleidingen. De combinatie van christelijke kunst en moderne lichtinstallatie is een unieke ervaring die toegankelijk is gemaakt voor mensen, ongeacht hun visuele vaardigheden.
Inclusief kunstonderwijs in de praktijk
Het project in Freising staat niet op zichzelf: er zijn overal ter wereld soortgelijke initiatieven die tot doel hebben kunst toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Het MoMA in New York organiseert sinds de jaren veertig kunstcursussen voor mensen met een beperking en ontving hiervoor de Zero Project Award. Ook het Manchester Museum heeft met zijn interactieve project ‘Haptic Probos’ de norm gezet voor blinde bezoekers.
Daarnaast hebben tal van culturele instellingen zoals het Kunsthistorisch Museum in Oostenrijk zichzelf een belangrijk doel gesteld: het bevorderen van de deelname van blinden aan het kunstonderwijs. Deze organisaties creëren tactiele inhoud waarmee kunst via aanraking kan worden ervaren. Het doel is duidelijk: cultuur moet voor iedereen toegankelijk zijn, zonder beperkingen.
De volgende telefoontour van Christina Metz staat al gepland voor 20 december en zal zich richten op de Italiaanse Renaissance. Het blijft spannend om te zien hoe de samenwerking tussen kunstinstellingen en toegankelijkheidsinitiatieven blijft groeien en welke nieuwe kansen zich voordoen.