Suche
Mein Konto
De schuldenrem van Hamburg valt: onverantwoordelijk financieel beleid?
Hamburg verandert de schuldenrem om nieuwe leningen mogelijk te maken, terwijl critici waarschuwen voor financiële risico's. Het debat gaat door.
De schuldenrem van Hamburg valt: onverantwoordelijk financieel beleid?
In Hamburg wordt een ambitieuze maar cruciale stap gezet: de stad heeft haar schuldenrem in de staatsgrondwet gewijzigd. Dit wordt gedaan om de Hanzestad jaarlijks ruimte te geven voor nieuwe structurele schulden tot 0,35% van het Duitse bruto binnenlands product. Dit werd woensdag in eerste lezing door het Hamburgse parlement besloten met 104 ja-stemmen en slechts 10 nee-stemmen. Opmerkelijk is dat parlementsleden van zowel de rood-groene coalitie als de CDU en links vóór de verandering stemden, terwijl de AfD ertegen was. Interessant is dat de noodzakelijke tweederde meerderheid voor de grondwetswijziging werd behaald, wat de politieke consensus op dit punt onderstreept.
Gezien deze ontwikkelingen was er stevige kritiek. Sascha Mummenhoff, staatsvoorzitter van de Vereniging van Belastingbetalers Hamburg e.V., uitte scherpe bezwaren en noemde het besluit onverantwoordelijk. De Taxpayers' Association waarschuwt dat deze nieuwe regeling een gevaarlijke systeemverschuiving naar permanente schulden zou kunnen betekenen. Het is duidelijk dat Hamburg geen inkomensprobleem heeft, maar eerder een aanzienlijk uitgavenprobleem. Dure grootschalige projecten die regelmatig hun budget overschrijden, vormen de kern van het probleem. Voorbeelden hiervan zijn het zuiveringsslibproject ‘Vera II’, waarbij de meerkosten worden geraamd op ruim 100 miljoen euro, en het nieuwe operagebouw in HafenCity met minimale kosten van 200 miljoen euro.
De financiële situatie en de gevolgen ervan
De overheidsbegrotingssituatie in Duitsland is op alle niveaus gespannen. Dit geldt met name voor gemeenten die rechtstreeks door deze staatswijzigingen kunnen worden getroffen. De begrotingseffecten van de schuldenrem waarmee geen rekening wordt gehouden, zouden de situatie op lokaal niveau verder kunnen verslechteren. Uit onderzoek blijkt dat de gemeentelijke schulden nog steeds hoog zijn en dat de huidige regelgeving niet aansluit bij de behoeften van steden. Hoewel de schuldenrem alleen geldt voor de federale en deelstaatregeringen, zijn de effecten ervan ook voelbaar in de gemeentelijke sector.
Om de gespannen bestedingssituatie in Hamburg te illustreren, hebben we enkele van de duurste projecten op een rij gezet, waarvoor nu enorme hoeveelheden geld nodig zijn:
| project | Oorspronkelijke kosten | Huidkosten |
|---|---|---|
| Huis van Burgerschap | 202 miljoen euro | 202 miljoen euro voor arbeidskosten over 30 jaar |
| Jeugdgevangeniscentrum Billwerder | Onbekend | 20 miljoen euro extra kosten |
| Schwanenkwartier in Eppendorf | 3,6 miljoen euro | 7 miljoen euro |
| Zuiveringsslibproject “Vera II”. | Onbekend | Ruim 100 miljoen euro |
| De energienetwerken van Hamburg | 2,6 miljoen euro | 4,3 miljoen euro |
| Duits Havenmuseum | Onbekend | Shadowuw kost 500 miljoen euro |
| Nieuw operagebouw in HafenCity | Onbekend | Minimaal 200 miljoen euro |
Vooruitkijken
In een aanvullend voorstel stelde het Parlement voor om de nieuwe financiële speelruimte te gebruiken om te investeren in belangrijke gebieden zoals onderzoek, onderwijs en technologieoverdracht, en daarbij vast te houden aan het beginsel van een evenwichtige begroting. 91 Kamerleden stemden voor deze maatregel, 23 tegen. De komende tweede lezing van de grondwetswijziging is gepland op 16 juli en zou een cruciale rol kunnen spelen bij het bepalen van de financiële toekomst van Hamburg.
In de discussie over de schuldenrem en de situatie van de overheidsbegrotingen is de druk merkbaar om verantwoord met de financiën om te gaan en tegelijkertijd de noodzakelijke investeringen te doen – een veeleisende balans die vereist wordt door politici. De verzwakking van de schuldenrem is niet alleen een overweging, maar zou de koers kunnen bepalen voor de economische toekomst van de Hanzestad. De komende weken kunnen baanbrekend zijn voor Hamburg.