Verbouwing van kerken in de wijk Soest: traditie ontmoet nieuwe ideeën!
Kerken in de wijk Soest zijn vanwege teruglopende ledenaantallen op zoek naar nieuwe bestemmingen. De focus ligt op ontbestemmingen en conversies.

Verbouwing van kerken in de wijk Soest: traditie ontmoet nieuwe ideeën!
Het kerkelijk landschap in de wijk Soest heeft de afgelopen jaren ingrijpende veranderingen ondergaan. Dalende ledenaantallen en een lager kerkbezoek brengen veel protestantse en katholieke gemeenten ertoe op zoek te gaan naar nieuwe bestemmingen voor hun kerkgebouwen. Dit meldt Hellweg Radio.
In Lippstadt hebben de gemeenschappen al proactief gehandeld: drie protestantse kerken en een gemeenschapscentrum werden speciaal ingewijd om rekening te houden met sociale veranderingen. Het overkoepelende doel van deze bestemmingsplannen is het versterken van de resterende kerklocaties en het vinden van verstandig gebruik. Een bijzonder succesvol voorbeeld is te vinden in Bad Sassendorf, waar een voormalige kerk werd omgebouwd tot woongebouw. In Lipperbruch behoort de al lang bestaande Christopherus-kerk nu tot een Grieks-orthodoxe gemeenschap en wordt nog steeds gebruikt voor religieuze doeleinden.
Nieuwe uitdagingen en weerstand
Een ander voorbeeld is de katholieke St. Norbertuskerk in Werl, die zal worden omgebouwd tot kinderdagverblijf om het ruimtegebrek in de kinderopvang tegen te gaan. Maar deze bekering brengt weerstand met zich mee: er werd een online petitie gelanceerd om de ontruiming te stoppen. Deze weerstand benadrukt de emotionele gehechtheid die veel parochianen hebben aan hun kerken en de conflicten die dergelijke beslissingen met zich meebrengen.
De uitdagingen waarmee veel gemeenschappen worden geconfronteerd, zijn niet alleen een lokaal fenomeen. Uit de cijfers blijkt dat ruim 40.000 kerken in Duitsland het risico lopen wees te worden. Uit onderzoek van de EKD blijkt dat sinds 2022 minder dan de helft van de Duitse burgers lid is van een van de grote christelijke kerken. Luidruchtig Deutschlandfunk-cultuur Slechts 13 procent van de bevolking wordt als religieus beschouwd. De komende decennia zouden steeds meer kerken verlaten kunnen worden, terwijl volgens de laatste prognoses binnen de komende tien jaar tot 20 procent van de kerken mogelijk niet langer als eredienst zal worden gebruikt.
Een kwestie van gebruik en identiteit
Uiteraard is de bekering van kerken geen nieuw vraagstuk. Veranderingen in het gebruik als gevolg van secularisatieprocessen vinden al sinds de middeleeuwen plaats. Historisch gezien vonden dergelijke transformaties plaats, bijvoorbeeld tijdens de Reformatie of het Reichsdeputatieshaupttritt. De oorzaken voor deze conversies liggen momenteel voor de hand: economische, ecologische en politiek-sociale redenen zijn vaak doorslaggevend. De Federaal Agentschap voor Burgereducatie wijst op de noodzaak van een discussie over het toekomstige gebruik van deze gebouwen als culturele en religieuze plekken.
Kerkruimtes zijn niet alleen liturgische plaatsen; ze hebben ook een bijzondere waarde voor de samenleving. Het zijn resonantieruimtes en dragen bij aan de identiteit van de gemeenschap en de omgeving. Het behoud en de transformatie van kerken tot sociale of culturele ontmoetingsplaatsen zou daarom een opgave kunnen worden voor de samenleving als geheel. Er zijn al projecten waarbij kerken op een andere manier worden ingezet, bijvoorbeeld voor milieubeschermingsmaatregelen of als evenementenlocatie. Sommige gemeenten die al innovatieve gebruiksmodellen hebben gevonden, hebben daar een goed talent voor.
De ontwikkeling in het kerkelijke landschap weerspiegelt hoe dynamisch het thuishoren en de gemeenschapsplekken in onze samenleving veranderen. Een blik in de toekomst laat zien dat het spannend blijft om te zien hoe gemeenschappen deze uitdagingen zullen aanpakken en welke nieuwe mogelijkheden voor interactie tussen kerk en samenleving kunnen ontstaan.