Cuba beleeft een dramatische uittocht: ruim 1,7 miljoen mensen zijn op de vlucht!
Exodus uit Cuba: Duizenden verlaten hun huizen vanwege de economische crisis. Wie zijn de migranten en waar reizen ze naartoe?

Cuba beleeft een dramatische uittocht: ruim 1,7 miljoen mensen zijn op de vlucht!
De situatie in Cuba wordt steeds erger. Vandaag verlaat de oudste zoon van een van de neven van de auteur het Caribische eiland naar Havana om komende zondag met zijn partner naar Suriname te reizen. Daar willen ze doorreizen naar Uruguay, waar ze graag een tijdje willen wonen. Een vriend die daar al met zijn gezin woont, wacht op hen. Beiden zijn 35 jaar oud en runden een kleine supermarkt in Cuba. De aanstaande stap is symptomatisch voor wat er op het eiland gebeurt.
De afgelopen jaren hebben talloze Cubanen hun thuisland verlaten, wat niet alleen zichtbaar is in de stedelijke centra, maar ook op het platteland van het eiland. El Pais meldt lege straten en lange rijen op de luchthaven van Havana, waar velen op zoek zijn naar vluchten naar Nicaragua. Deze migratiegolf, die in oktober 2021 begon, heeft verwoestende gevolgen gehad: van 2022 tot 2023 daalde de Cubaanse bevolking met 18%, een verlies van meer dan twee miljoen mensen. Uit huidige schattingen blijkt dat er nog steeds slechts ongeveer 8,62 miljoen mensen in Cuba wonen – veel minder dan het officiële cijfer van ruim 11 miljoen.
De achtergrond van de ontsnapping
De redenen voor deze dramatische situatie zijn divers. Naast een economische ineenstorting en de gevolgen van de COVID-19-pandemie hebben het politieke klimaat en de Amerikaanse sancties ook geleid tot een enorme golf vluchtelingen. CiberCuba meldt dat onder de migranten ongeveer 56% vrouw is, wat wijst op een feminisering van de emigratie. Deze ontwikkeling heeft niet alleen gevolgen voor het geboortecijfer, maar ook voor de gezinsstructuren, aangezien veel jonge ouders hun kinderen achterlaten.
In Cuba is het niet ongebruikelijk dat mensen hun bezittingen verkopen om hun reis naar het onbekende te financieren. De achterblijvende gezinsleden zijn vaak depressief. De moeder van de zoon heeft er spijt van dat ze haar huis niet heeft verkocht en hem niet heeft vergezeld. De auteur overweegt zelf zijn huis te verkopen en Cuba te verlaten, een gedachte die bij velen in het land leeft. De uitdagingen en kosten van het emigratieproces zijn hoog.
Toekomstperspectieven
De situatie wordt beschreven als een demografische crisis die het land doet schudden. De econoom en demograaf Juan Carlos Albizu-Campos waarschuwt voor een voortdurend proces van demografische lediging. Als de huidige ontwikkelingen zich voortzetten, zou de bevolking in 2100 kunnen dalen tot minder dan zes miljoen mensen. In 2022 en 2023 werden er meer sterfgevallen dan geboorten geregistreerd en staat het geboortecijfer op een historisch dieptepunt.
Tijd is van essentieel belang omdat de volgende officiële bevolkingscijfers pas bij de volkstelling van 2025 zullen worden gepresenteerd. Zolang de overheid het inwonersaantal boven de 11 miljoen probeert te houden. De berichten over zogenaamde ‘spooksteden’ in Cuba worden luider omdat velen die het land verlaten niet terugkeren, waardoor een leegte achterblijft die niet gemakkelijk kan worden opgevuld. De toekomst van Cuba blijft onzeker en velen wachten reikhalzend op beter nieuws uit hun thuisland.
We zullen de ontwikkelingen blijven volgen, omdat de uitdagingen waarmee Cuba wordt geconfronteerd niet alleen de eilandbewoners zelf treffen, maar verstrekkende gevolgen hebben voor de hele regio.