Samen tegen eenzaamheid: zo beschermen we onze psyche!
Discussie over eenzaamheid in de wijk Neckar-Odenwald: Deskundigen benadrukken sociale contacten voor de geestelijke gezondheid en ondersteunen de getroffenen.

Samen tegen eenzaamheid: zo beschermen we onze psyche!
Op 15 oktober 2025 werd Wereldgezondheidsdag aangegrepen als gelegenheid om een urgent probleem aan te pakken: eenzaamheid. Bij een discussie van de Community Psychiatric Association (GPV) in de wijk Neckar-Odenwald draaide alles om het leidende thema ‘Beter samen dan alleen’. Onder de deelnemers bevonden zich spraakmakende vertegenwoordigers van de psychiatrie en sociale instellingen, waaronder dr. Karsten Rudolf van de Diakonie-Klinik Mosbach, Susann Oltmanns-Heller van de Diakonisches Werk Neckar-Odenwald-Kreis, dr. Martina Kirsch van de verslavingszorg en Felicitas Tumfart van AWO Neckar-Odenwald.
Eenzaamheid is niet alleen een persoonlijk gevoel, het kan ook ernstige gevolgen voor de gezondheid hebben. Zo benadrukt dr. Rudolf het belang van sociale contacten voor de geestelijke gezondheid. Uit tal van onderzoeken is de laatste tijd gebleken dat vooral jongeren ondanks hun online activiteiten vaak last hebben van eenzaamheid. “Echte ontmoetingen kunnen door geen enkel medium worden vervangen”, legt hij uit. Eenzaamheid heeft niet alleen onderliggende psychologische effecten, maar ook ernstige fysieke effecten, bijvoorbeeld op het cardiovasculaire systeem, zoals blijkt uit een uitgebreid overzicht van huidig onderzoek. geciteerd uit het PMC.
Gezondheidsgevolgen van eenzaamheid
De gezondheidsrisico’s die gepaard gaan met eenzaamheid zijn alarmerend. Hoewel hechte relaties cruciaal zijn voor de geestelijke gezondheid, brengt eenzaamheid aanzienlijke uitdagingen met zich mee: het kan depressie, sociale fobie en zelfs cognitieve achteruitgang bevorderen. Een zorgwekkend resultaat is ook te zien in de toename van suïcidaliteit, zoals het uitgebreide onderzoek meldt. Volgens schattingen voelde ongeveer 42% van de respondenten in Duitsland zich in 2021 op zijn minst soms eenzaam.
De gevaren nemen vooral toe onder zorgbehoevende ouderen, die bijzonder kwetsbaar zijn zonder familienetwerk. “Eenzaamheid is een ernstig gezondheidsrisico”, benadrukt dr. Rudolf, waarbij hij wijst op de noodzaak van grotere sociale interacties binnen gezinnen, scholen en buurten.
Samen tegen eenzaamheid
Om eenzaamheid actief te bestrijden doet Oltmanns-Heller een beroep op de samenleving om meer open te staan voor oplossingen, bijvoorbeeld door ontmoetingsplekken of regelmatige uitwisselingen op sociale netwerken. Het kinderdagverblijf in Buchen, dat een beschermde ruimte biedt voor sociale uitwisseling, laat zien hoe belangrijk een gevoel van verbondenheid is voor de geestelijke gezondheid.
De discussie over eenzaamheid is relevant voor de samenleving als geheel. Dr. Kirsch benadrukt het positieve effect van zelfhulpgroepen en moedigt mensen aan sociale contacten op te zoeken. Hoe meer mensen samenkomen, hoe groter de kans om eenzame harten te bereiken en de strijd tegen eenzaamheid te winnen.
De roep om solidariteit is duidelijk: het zijn vaak kleine gebaren – een telefoontje of een kort bezoek – die een groot verschil kunnen maken. Want uiteindelijk: Beter samen dan alleen.