Ratunek dla Rennau: Mieszkaniec kupuje kościół, aby chronić wioskę!

Ratunek dla Rennau: Mieszkaniec kupuje kościół, aby chronić wioskę!

Coś niezwykłego dzieje się w malowniczej wiosce Rennau, która liczy zaledwie około 700 mieszkańców. Psychiatra dzieci i młodzieży Nando Röckemann nabył kościół św. Szczepana, aby przeciwdziałać jego potencjalnemu zamknięciu i upadkowi. Inicjatywa ta wpisuje się w szerszy trend panujący w Niemczech, gdzie w ostatnich latach kościoły w coraz większym stopniu musiały odcinać się od celów kultu. Z raportów NDR wynika, że ​​w dłuższej perspektywie kościoły w Niemczech będą musiały sprzedać co trzeci swój budynek.

W kwietniu 2025 r. poświęcono kościół św. Szczepana i rozbudowano dzwon. Cena zakupu wynosząca pierwotnie 30 000 euro była przedmiotem trudnych negocjacji. Röckemann planuje usunąć niewygodne ławki, aby budynek był bardziej dostępny dla społeczności. Prowadzi to do ważnej dyskusji na temat przyszłego wykorzystania kościołów i ich miejsca na obszarach wiejskich.

Wyzwania późniejszego użytkowania

Konieczność przekształcania kościołów na potrzeby społeczne jest bezdyskusyjna. Marcus Wagner, szef ochrony zabytków w dzielnicy Helmstedt, podkreśla, że ​​potrzebne są kreatywne rozwiązania, aby zapobiec popadaniu tych zabytkowych obiektów w ruinę. Głównym wyzwaniem jest słaba ochrona przeciwpożarowa budynków kościelnych. Rozważana jest propozycja drugiej drogi ewakuacyjnej przez zakrystię, tak aby spełnić wymogi bezpiecznego późniejszego użytkowania.

Ponadto badanie pokazuje, że według niemieckiej Fundacji Ochrony Zabytków w ciągu najbliższych dziesięciu lat około 30% kościołów w regionie Berlina i Brandenburgii nie będzie już wykorzystywane do celów kultu. O tym, że konieczne jest przemyślenie, świadczą przykłady udanych przekształceń, takich jak żłobki czy obiekty sportowe w innych miastach. Takie kreatywne projekty mogą zapewnić bardzo potrzebne perspektywy dla wielu z tych budynków, które borykają się z problemami.

Historyczny wymiar nawrócenia Kościoła

Ale nawrócenie kościoła nie jest koncepcją nową. W rzeczywistości przebudowy kościołów są dokumentowane już od średniowiecza. W przeszłości sekularyzacja wielokrotnie prowadziła do przekształcania kościołów w nowe funkcje – czy to jako sale szkolne, czy też gospodarstwa rolne. Przekształcenia te mają na celu nie tylko zachowanie struktury budynku, ale także stworzenie przestrzeni rezonansu społecznego, jak postuluje politolog Hartmut Rosa. Konieczne jest odkrycie potencjału tych przestrzeni i odwaga podjęcia odpowiednich procesów transformacji.

Jednak dyskusja na temat zachowania i nawrócenia kościołów nie jest wolna od konfliktów. Chociaż ochrona zabytków postrzega zachowanie budynków jako przestrzeni sakralnych, teolodzy często uważają przebudowę budynków za problematyczną. Perspektywa teologiczna i architektoniczna zderzają się, co stwarza dodatkowe wyzwania dla transformacji.

Przypadek Röckemanna w Rennau pokazuje, jak ważne jest zaangażowanie jednostki na rzecz społeczności. Swoim projektem mógłby służyć jako wzór dla innych wspólnot, które szukają podobnych rozwiązań dla przyszłości swoich kościołów. Ponieważ duże kościoły zmagają się ze spadkiem liczby członków i zmniejszającymi się dochodami z podatków kościelnych, twórcza zmiana przeznaczenia kościołów jest możliwym sposobem na zachowanie i ożywienie tej cennej przestrzeni społecznej.

Nawrócenie kościołów w Niemczech to nie tylko kwestia aktualna, ale także zadanie społeczne, które wymaga poważnego zbadania roli przestrzeni religijnych we współczesnym świecie. Kościoły, czy to jako wyznacznik kultury, czy też miejsce spotkań różnych pokoleń, mają potencjał do pełnienia cennych funkcji poza usługami.