Hervorming van de basisschool: nieuwe leerplannen en oude examenproblemen!
In augustus 2023 werden nieuwe curricula onthuld om de betrokkenheid van studenten en praktische vaardigheden te bevorderen. De hervorming zal tegen 2026 worden doorgevoerd.

Hervorming van de basisschool: nieuwe leerplannen en oude examenproblemen!
In augustus 2023 werden de eerste ontwerpen voor een alomvattende hervorming van de leerplannen voor het basisonderwijs gepresenteerd, die grondig werden ontwikkeld door groepen experts. Het doel van deze hervorming is, zoals skolemonitor.dk meldt, het onderwijs te verrijken en meer ruimte te creëren voor diepgang en variatie. Dit is bedoeld om de betrokkenheid van studenten te vergroten en een beter evenwicht tussen theoretische en praktische leerinhoud mogelijk te maken.
Minister van Onderwijs Mattias Tesfaye heeft relevante partijen al uitgenodigd voor een statusupdate om informatie te geven over de voortgang. Dit schooljaar zullen de nieuwe leerplannen op geselecteerde scholen worden getest, met als doel de definitieve leerplannen voor het schooljaar 2027/2028 tegen eind 2026 te implementeren. De feedback op de hervorming, met name op het betrekken van relevante actoren en politieke steun, was steeds positief.
Uitdagingen en kritiek
Ondanks de positieve ontwikkelingen zijn er ook kritische stemmen. Er wordt kritiek geuit op het feit dat de eindexamens niet fundamenteel worden hervormd. Alleen het aantal examens wordt teruggebracht van acht naar zes. Deze examens blijven zich richten op fundamentele vaardigheden, wat ertoe leidt dat veel leraren het leren op de examens richten – een fenomeen dat bekend staat als ‘teaching to the test’.
De kritiek gaat verder: de huidige examens bevorderen niet de gewenste leerstof en zijn in tegenspraak met de praktische oriëntatie van de nieuw ontworpen curricula. Er wordt betoogd dat de hervorming in de zesde klas zou kunnen mislukken als er geen wijzigingen plaatsvinden in de exameneisen. Terwijl onafhankelijke scholen meer ruimte hebben om alternatieve examenvormen, zoals interdisciplinaire projecten, uit te proberen, blijft het merendeel van de scholen afhankelijk van traditionele examenvormen.
Onderzoek en evaluatie
Parallel aan de hervorming onderzoekt de Universitetet i Oslo de effecten van curriculumvernieuwing in een langetermijnonderzoeksproject. Dit project, dat loopt van 2019 tot 2025, richt zich op verschillende thematische gebieden. Dit omvat de processen voor het vaststellen van het nieuwe leerplan, de kwaliteit van de ondersteunende middelen en de impact op de schoolpraktijk en het leren van studenten.
Het project is opgedeeld in vier werkpakketten, die onder meer ingaan op de ontwikkeling van het nieuwe curriculum en de analyse van de functie ervan als controle- en werkdocument. Een belangrijk punt is ook om te overwegen hoe de hervorming de houding van leraren en leerlingen ten aanzien van kennis en leren beïnvloedt. De nadruk ligt op dieper leren en interdisciplinaire onderwerpen zoals democratie en burgerschap, duurzame ontwikkeling, gezondheidsbevordering en levensmanagement.
De resultaten van deze uitgebreide evaluatie zijn niet alleen belangrijk voor besluitvormers, maar bieden ook waardevolle inzichten voor de schoolpraktijk en het leren van studenten. Deze analyse zou kunnen helpen de doelstellingen van de hervorming beter te verwezenlijken en de kwaliteit van het onderwijs duurzaam te verbeteren.
In een experiment uitgevoerd door de STUK-schoolautoriteit worden praktische mondelinge examens getest in de vakken Deens en wiskunde. De resultaten van dit project moeten in 2026 beschikbaar zijn en kunnen mogelijk een nieuwe impuls geven aan de examenvormen.
De discussie over de noodzaak om studenten te toetsen op relevante vaardigheden in plaats van op zinloze toetsen is inmiddels een centraal punt in het onderwijsdebat geworden. Het valt nog te bezien of de hervorming de gewenste impact zal hebben op de onderwijssystemen en hoe deze zich in de praktijk zal bewijzen.