Saara: Dlaczego Statut Saary z 1955 r. ukształtował historię

Saara: Dlaczego Statut Saary z 1955 r. ukształtował historię

Prawie żaden rozdział w historii niemiecko-francuskiej nie jest tak złożony jak rozdział Saary. Eksperyment myślowy dotyczący hipotetycznego rozwoju Kraju Saary, gdyby ludność głosowała za Statutem Saary w referendum w 1955 r., rodzi ekscytujące pytania. Na przykład artykuł w „Saarbrücker Zeitung” wywołuje spekulacje, czy Kraj Saary mógłby znajdować się dziś w podobnej sytuacji jak Luksemburg, gdyby stał się regionem zarządzanym niezależnie, a nie został przyłączony do Republiki Federalnej Niemiec. Ale pomysł ten niesie ze sobą pewne trudności.

Przeciwnicy tego założenia podają kilka argumentów. Ważne jest to, że inne kraje również miałyby roszczenia do instytucji UE. Ponadto, jak powszechnie wiadomo, Luksemburg miał większe możliwości rozwoju niż przemysłowa Saara. Gdyby Saara wyłoniła się jako niezależny podmiot, istniałyby granice celne i walutowe, które oddzielałyby ją od niemieckiego cudu gospodarczego.

Referendum z 1955 r. i jego konsekwencje

Spojrzenie wstecz pokazuje, że referendum w sprawie statutu Saary odbyło się 23 października 1955 r. i rzuca światło na ówczesne nastroje polityczne. Wyborcy zdecydowanie opowiedzieli się przeciwko ustawie: na „nie” głosowało 423 434 głosy (67,71%), za przyjęciem głosowało jedynie 201 973 głosów (32,29%). Ogółem osiągnięto frekwencję wyborczą na poziomie 96,73%, co stanowi wyraźną oznakę wysokiego poziomu zainteresowania politycznego społeczeństwa tym kluczowym etapem historii. Decyzję zinterpretowano jako mocny sygnał, że dla większości Saary preferowaną drogą jest zjednoczenie z Niemcami Zachodnimi.

Po negatywnej decyzji zaledwie rok później podpisano Traktat Saary, który został podpisany 27 października 1956 r. Dokument ten wyznaczył ramy, w ramach których Saara została włączona do Republiki Federalnej Niemiec jako 10. kraj związkowy 1 stycznia 1957 r. Cały proces był prosty i celowy, biorąc pod uwagę, jak długo region znajdował się w cieniu francuskiej polityki siłowej.

Sztuczna separacja

Do tego momentu ludność Saary przez ponad 110 lat należała do Bawarii i Prus. Wydarzenia historyczne oraz konflikt Wschód-Zachód doprowadziły do ​​oddzielenia tego obszaru od Niemiec i tym samym do powstania w Paryżu tzw. „sztucznej” jedności politycznej. Wielu współczesnych świadków donosi, że niepewność Republiki Federalnej lat pięćdziesiątych XX wieku oraz chęć utrwalenia tego podziału przez polityków w Bonn i Saarbrücken uwzględniały daleko idące osobliwości historyczne.

Na mocy Statutu Saary Saara stałaby się niezależnym podmiotem pod administracją europejską, ale jednocześnie pozostałaby w unii gospodarczej z Francją. Nie takiego jednak losu pragnęła większość Saary. Zdecydowali, że woleliby być częścią Republiki Federalnej Niemiec, niż przebywać w wymagających i niepewnych warunkach.

Można obecnie stwierdzić, że referendum to nie miało wpływu na zjednoczenie Europy, do którego zmierzał Statut Saary. Przeciwnie, wyraźna wola ludności, aby prosperować razem z Niemcami, jest zasadniczą częścią historii Saary. Spojrzenie na dzisiejszą Saarę pokazuje, że jest ona nie tylko częścią Niemiec, ale obecnie także ważną częścią UE.

Refleksja nad przeszłością jasno pokazuje, że Kraj Saary, podobnie jak wiele innych regionów Europy, ma złożoną historię, którą charakteryzuje dążenie do samostanowienia i przynależności. Kiedy dzisiaj zwracamy się do Saary, zdajemy sobie sprawę, że historia nie tylko wpływa na teraźniejszość z przeszłości, ale także pokazuje perspektywy na przyszłość.