Kiel in beeld: Internationale conferentie over munitieopruiming begint!

Kiel in beeld: Internationale conferentie over munitieopruiming begint!

Naar schatting 1,6 miljoen ton oude munitie uit de twee wereldoorlogen, waaronder bommen, mijnen en chemische oorlogsmiddelen, ligt opgeslagen in de wateren van de Noord- en Baltische Zee. Dit vormt niet alleen een aanzienlijk risico voor het milieu, maar ook voor de veiligheid van de visserij, de scheepvaart en de infrastructuur. De internationaal belangrijke Week van de munitieopruiming, dat van 18 tot 20 juni 2025 in Kiel plaatsvindt, brengt meer dan 200 experts uit 16 landen samen om deze uitdagingen aan te pakken.

De conferentie zal zich met name richten op de zwaar vervuilde Kolbergheide voor de Kiel Fjord. Na de Tweede Wereldoorlog werd hier een enorme hoeveelheid munitie gedumpt. Uit de vervuilde locaties komen giftige stoffen vrij die zowel de mariene biodiversiteit bedreigen als langetermijneffecten kunnen hebben op de menselijke gezondheid. Giftige stoffen zijn onder meer kankerverwekkende stoffen zoals TNT en RDX, die uit de roestende metalen behuizingen van munitie lekken.

Nieuwe technologieën voor het terugwinnen van munitie

Innovatieve benaderingen voor het herstel van deze gevaarlijk verontreinigde locaties staan ​​ook op de agenda van de conferentie. Het gebruik van autonome onderwatervoertuigen en kunstmatige intelligentie om munitie te identificeren en te bergen is een centraal onderwerp. Sinds juli 2024 lopen de eerste proefprojecten met nieuwe technologieën in de Oostzee. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van een autonoom herstelplatform, dat eind 2026 klaar moet zijn voor gebruik.

Deelnemers aan de conferentie verwachten ook waardevolle kennis van een delegatie uit Oekraïne, die expertise in kaart brengen en landmeten meebrengt. Deze samenwerking zou van cruciaal belang kunnen zijn om de technische uitdagingen van onderwaterherstel te overwinnen.

De gevaren van vervuilde munitie

Hoewel uit huidige onderzoeksrapporten blijkt dat oude munitie in de Duitse Noordzee geen acuut gevaar voor de mens vormt, blijven er zorgen bestaan ​​over het milieu en de mariene biodiversiteit. Gebleken is dat sommige mariene organismen, zoals mosselen en vissen, ernstig kunnen worden aangetast door de voortdurende lekkage van chemicaliën uit bijtende munitie. Het Europese onderzoeksproject werpt hier licht op Wrakken in de Noordzee, dat wordt beheerd door het Duitse Maritiem Museum in Bremerhaven, onderzoekt de ecologische gevolgen van vervuilde locaties.

Bij onderzoeken in de Oostzee is al 5.000 ton chemische munitie gedumpt, waarbij giftige stoffen vrij kunnen komen als ze in contact komen met water. Deze stoffen bevatten kankerverwekkende stoffen die zich in de voedselketen ophopen en uiteindelijk mensen kunnen treffen.

Initiatieven voor het terugwinnen van munitie

Het federale ministerie van Milieu investeert tegen 2025 ongeveer 100 miljoen euro in het terugwinnen van munitie. De eerste testreddingsacties zijn al aan de gang in de baai van Lübeck als onderdeel van een Duitsland-breed proefproject. Deze maatregelen zijn bedoeld om de gevaren van verontreinigde munitie te helpen minimaliseren. Er wordt ook besproken hoe de verwijdering van dergelijke verontreinigde locaties effectiever kan worden gemaakt, zoals vernietiging in gespecialiseerde faciliteiten.

De Milieu Agentschap heeft ook maatregelen genomen om de gegevens over de dreiging van munitie voor het mariene milieu te verbeteren. Ongevallen uit het verleden hebben aangetoond dat de gevaren reëel zijn en het is van essentieel belang om aandacht aan deze kwestie te blijven besteden. Vooral bij bouwwerkzaamheden offshore is al munitie ontdekt, wat de planning en veiligheid van de projecten in gevaar brengt.

Over het geheel genomen is de komende uitwisseling tijdens de Munitions Clearance Week van cruciaal belang voor het vinden van oplossingen die zowel het milieu beschermen als de veiligheid op zee garanderen. Tijd is van essentieel belang omdat de erfenis van oorlogen uit het verleden steeds meer een bedreiging wordt voor de huidige generatie.