Alarmerende boominspectie in Schwetzingen: klimaatverandering eist zijn tol!
Hitte en droogte brengen bomen in het Rijn-Neckar-district in gevaar: Regelmatige inspecties tonen zorgwekkende schade aan die wordt veroorzaakt door klimaatverandering.

Alarmerende boominspectie in Schwetzingen: klimaatverandering eist zijn tol!
Ook in Schwetzingen neemt de klimaatverandering geen pauze. De steeds vaker voorkomende perioden van hitte en droogte leggen een zware wissel op de circa 6.000 bomen in de kasteeltuinen. Volgens boomverzorger Hanna Nimmenich is elke tweede boom in dit historische gebied verzwakt of al beschadigd. "De laatste jaren merken we een sneller verlies van bomen. Dat brengt niet veel vreugde", legt Nimmenich uit. Regelmatige boominspecties zijn belangrijker geworden. Deze vinden nu om de negen maanden plaats, wat voorheen slechts één keer per jaar het geval was, om te voorkomen dat de boompopulatie verder onder druk komt te staan. Dagelijks zijn de boominspecteurs in de kasteeltuinen aanwezig om afwijkingen op te sporen en indien nodig nader onderzoek uit te voeren met behulp van speciale apparatuur zoals geluidsmeetapparatuur.
De situatie is alarmerend. “Bij veel bomen is door de droogte de balans tussen de planten en schadelijke schimmels verschoven”, zegt Nimmenich. De tondelschimmelaantasting van paardenkastanjes leidt nu tot onmiddellijke kap, omdat de houtaantasting binnen korte tijd merkbaar wordt. En zelfs gezonde bomen zijn niet langer veilig: takbreuken, ook wel ‘groene takbreuken’ genoemd, kunnen zelfs bij gezonde bomen onverwacht optreden. "De oorzaak hiervan is nog onduidelijk. Soms zijn dode bomen zelfs met zichtbare schade nog veilig", vervolgt Nimmenich.
Rol van schimmels bij klimaatverandering
Het probleem beperkt zich niet alleen tot bomen, omdat boomsterfte ook gevolgen heeft voor schimmelpopulaties. Volgens een rapport op tagesschau.de hebben droogte en de opwarming van de aarde gevolgen voor verschillende soorten schimmels. Sommige verdwijnen mogelijk in de natuur, terwijl andere, zoals giftige varianten, zich verspreiden. Het paddenstoelenseizoen verschuift als gevolg van klimaatveranderingen en paddenstoelen leven in nauwe symbiose met bomen, wat een directe invloed heeft op hun gezondheid. Uit waarnemingen uit verschillende regio's blijkt dat vooral sparren zwaar getroffen zijn en ook in Duitsland is de boomsterfte duidelijk merkbaar.
Even opmerkelijk is hoe schimmels fungeren als koolstofopslagplaatsen. Onderzoekers hebben ontdekt dat wortelschimmels meer dan 35% van de jaarlijkse CO2-uitstoot door transport opslaan. “Het potentieel van schimmels om het klimaat te beïnvloeden wordt vaak onderschat”, vervolgt het rapport. Er zijn ook enkele schimmelsoorten die gespecialiseerd zijn in dood hout, zoals de reuzenporling, die profiteren van de veranderde omstandigheden.
De oplossing: diversificatie van boomsoorten
Een mogelijke manier om de veerkracht van bomen te versterken is het diversifiëren van de boompopulatie. “Door verschillende boomsoorten te planten, creëren we een betere basis voor een gezond ecosysteem”, adviseert Nimmenich. Deze diversiteit kan ervoor zorgen dat bomen beter bestand zijn tegen hitte en ziekten. De invloed van mycorrhiza-schimmels op de vitaliteit van bomen mag niet worden verwaarloosd. Studies tonen aan dat Douglas-sparren bijvoorbeeld sneller groeien als ze verbonden zijn met meerdere schimmelpartners - een goed voorbeeld van hoe belangrijk de ondergrondse uitwisseling tussen bomen en bodemschimmels is voor de gezondheid van bomen.
Over het geheel genomen is het duidelijk dat de klimaatverandering niet alleen de symptomen van boomsterfte vergroot, maar ook de interactie tussen bomen en schimmels op de proef stelt. Het valt nog te bezien wat de uitdagingen van de toekomst zullen zijn: de natuur heeft vaak haar eigen strategieën om met stress om te gaan. Het zal spannend zijn om te zien welke impact deze ontwikkelingen zullen hebben op onze bossen en de bijbehorende ecosystemen.