Psychiatrische wetten onder vuur: moet Beieren harder optreden?

Psychiatrische wetten onder vuur: moet Beieren harder optreden?

In het huidige debat over de opvang van geesteszieke criminelen in Beieren ligt de focus vooral op de recente geweldsincidenten, die fatale proporties aannamen. Een psychiater uit Würzburg, Dominikus Bönsch, spreekt als medisch directeur van het Centrum voor Geestelijke Gezondheid en hoofd van het Lohr District Hospital zijn zorgen uit over de huidige juridische situatie. Wat vooral zorgwekkend is, is het feit dat de daders van de mesaanvallen in Würzburg en Aschaffenburg niet permanent konden worden ondergebracht in psychiatrische ziekenhuizen vanwege het bestaande wettelijke kader, dat [Borkener] Dat meldt Zeitung](https://www.borkenerzeitung.de/welt/in-ausland/politik-inland/Arzt-kritiert-Rueln-fuer-Unterstellung-psychisch-Kranker-671076.html).

Het eerste incident, dat plaatsvond op 25 juni 2021, had niet ernstiger kunnen zijn: een geesteszieke Somaliër viel willekeurig voorbijgangers in Würzburg aan, waarbij drie doden en negen gewonden vielen. Hij werd in juli 2022 voor onbepaalde tijd opgenomen in de psychiatrische zorg. Het tweede incident vond plaats op 22 januari 2025 in Aschaffenburg, waar een Afghaan een tweejarige jongen en een 41-jarige man doodde met een mes en drie andere mensen ernstig verwondde. De achtergrond is complex, aangezien de dader vóór de aanslagen meerdere keren in een psychiatrisch ziekenhuis is behandeld en blijkbaar ook drugs heeft gebruikt. Op 16 oktober begint bij de regionale rechtbank van Aschaffenburg een veiligheidsmaatregel tegen hem.

Juridische lacunes en noodzakelijke veranderingen

De beoordeling van Dominikus Bönsch is onmiskenbaar: hij bekritiseert de Beierse Wet op de geestelijke gezondheidszorg (PsychKHG) en noemt de regelgeving voor verdere behandeling van patiënten problematisch. De drempel voor huisvesting is vrij laag, terwijl de eisen voor verplichte behandeling aanzienlijk hoger zijn. Premier Markus Söder maakte na de incidenten de gevolgen bekend door te verklaren dat hij de PsychKHG wilde ‘verharden’. Concrete stappen richting implementatie laten echter nog op zich wachten. Dit meldt ook n-tv.

Met het oog op de problemen riep de Beierse minister van Binnenlandse Zaken Joachim Herrmann op tot een herziening van de ontslagcriteria uit psychiatrische ziekenhuizen. Deze situatie is alarmerend, aangezien jaarlijks ongeveer 20.000 mensen in de psychiatrische zorg worden opgenomen, waarvan ongeveer 8.000 als een gevaar voor anderen worden beschouwd. De laatste vermeende aanvaller had een wettelijke voogd en kreeg medicijnen voor zijn geestesziekte. Ook wordt gesproken over het idee om buitenlandse criminelen rechtstreeks vanuit psychiatrische ziekenhuizen te deporteren.

Publieke reacties en vooruitzichten

De incidenten in Würzburg en Aschaffenburg hebben de publieke discussie over de veiligheid en het wettelijke kader voor de opvang van geesteszieke mensen nieuw leven ingeblazen. De druk op politieke besluitvormers neemt toe om oplossingen te vinden die zowel tegemoetkomen aan de belangen van de samenleving als aan de behoeften van de getroffenen. In een tijd waarin niets minder dan veiligheid en wetten op het spel staan, hebben de verantwoordelijken nu de plicht om duurzame regelgeving te ontwikkelen. Het debat over de hervorming van de PsychKHG zal zeker nog enige tijd in beslag nemen en moet ook in Keulen nauwlettend gevolgd worden.