Emocje w demokracji: jak dzielą nasze społeczeństwo!

Emocje w demokracji: jak dzielą nasze społeczeństwo!

2 listopada 2025 r. w auli Klinik am Hainberg odbyło się ekscytujące forum Akademii Przyszłości Hersfeld-Rotenburg. Tematem wydarzenia zatytułowanego „Demokracja obronna” był ni mniej, ni więcej wpływ edukacji medialnej i instytucji społecznych na polaryzację w naszym społeczeństwie. Emerytowany profesor prof. dr Ernst-Dieter Lantermann z Kassel poprowadził dyskusję swoim wykładem „Kapitulacja rozumu w przytłoczonym społeczeństwie – kiedy myślenie i działanie poddają się skrajnym uczuciom”.

Ponad 80 gości, w tym studenci i zaangażowani obywatele, zebrało się wcześniej, aby omawiać tematy utrzymania zaufania i rozumu w coraz bardziej emocjonalnym świecie. Lantermann nie tylko naświetlił, jak radzić sobie z niepewnością, ale także wyzwaniami związanymi z poszukiwaniem tożsamości w dzisiejszych, często przytłaczających warunkach życia. Szczególnie interesujące było jego odniesienie do różnicy pomiędzy myśleniem „zimnym” i „gorącym” oraz roli, jaką odgrywają w tym media społecznościowe. Według Lantermanna platformy te budzą skrajne emocje i zagrażają racjonalności poprzez postrzegane prawdy, jak podaje Hersfelder Zeitung.

Uczestnictwo uczniów i problemy emocjonalne

Uczestniczki Democracy AG w szkole modelowej w Obersbergu, takie jak Zoé Fischer i Lucy Landefeld, również wzięły udział w tym wydarzeniu, poruszając emocjonalne tematy z kontekstu szkolnego. Joachim Lindner i Andrea Budde podkreślili znaczenie terapii grupowej, a Karsten Vollmar, dyrektor szkoły, opowiedział o trudnościach, jakie młodzi ludzie mają z odróżnieniem prawdy od rzeczywistości. Dopełnieniem słuchaczy były refleksje Aarona Wilda, oddanego studenta, który podkreślił emocjonalną argumentację w dyskusjach politycznych.

Wyzwanie, jakie Lantermann rzucił obecnym, było jasne: należy rozpoznać emocjonalność demokracji i dyskursu politycznego i skierować ją w pozytywne strony. Mogłoby to nastąpić poprzez aktywną rolę instytucji społecznych, które mogą zaspokoić potrzeby emocjonalne obywateli, nie tylko w czasach kryzysu, ale także w codziennej edukacji obywatelskiej.

Media społecznościowe i ich podwójna rola

W kontekście edukacji medialnej nie można pominąć wpływu mediów społecznościowych, zwłaszcza biorąc pod uwagę rozwój sytuacji, jaki nastąpił w ciągu ostatnich kilku dekad. Media społecznościowe stały się popularne od przełomu tysiącleci, umożliwiając użytkownikom tworzenie i udostępnianie treści i sieci. Istnieje jednak obszar napięcia: chociaż media społecznościowe mogą promować mobilizację polityczną, krytycy ostrzegają przed fragmentacją społeczeństwa. Według artykułu Federalnej Agencji Edukacji Obywatelskiej istnieją znaczne różnice w korzystaniu z tych platform. Wśród osób w wieku od 14 do 29 lat 88% co tydzień korzysta z mediów społecznościowych, co wyraźnie wskazuje na ich kluczową rolę w postrzeganiu polityki, zwłaszcza wśród osób głosujących po raz pierwszy w kampanii przed wyborami federalnymi w 2021 r.

Niemniej jednak pozostaje pytanie, w jaki sposób można połączyć obszary kulturalne i społeczne. Wyzwanie polega na promowaniu umiejętności korzystania z mediów oraz regulowaniu i monitorowaniu treści politycznych w mediach społecznościowych. Większa edukacja i większa odpowiedzialność mogłyby pomóc obywatelom w formułowaniu opinii politycznych. Ważnym wnioskiem płynącym z uwag Lantermanna nie jest demonizowanie dyskursu emocjonalnego w demokracji, ale raczej jego aktywne kształtowanie.

Ogólnie rzecz biorąc, forum pokazuje, że istnieje pilna potrzeba zajęcia się skrajnymi emocjami i ich wpływem na demokrację. Aby zachować rozsądek w dyskusji politycznej, konieczne jest aktywne uczestnictwo wszystkich pokoleń.