Paus Leo XIV roept op tot vrede: een oproep tot menselijkheid!

Paus Leo XIV roept op tot vrede: een oproep tot menselijkheid!

Momenteel wordt in Keulen de aanstaande verkiezing van de nieuwe paus Leo XIV besproken. De nieuwe paus heeft in zijn eerste toespraak al een dringende oproep tot vrede gedaan, die aansluit bij de encycliek ‘Pacem in Terris’ van paus Johannes XXIII. uit 1963. Dit werd gepubliceerd in een tijd dat de wereld op de rand stond van een nucleaire oorlog tussen de NAVO en het Warschaupact. Het idee van vreedzaam samenleven kan beter worden begrepen tijdens de bijbelse aansporingen om de door God vastgestelde orde in acht te nemen. De Westfalen Blatt benadrukt dat paus Leo XIV de waarden van eenheid en vrede omarmt, wat van essentieel belang is in de huidige mondiale situatie.

De encycliek “Pacem in Terris” maakt duidelijk dat vrede op aarde alleen mogelijk is door deze goddelijke orde in acht te nemen. De mens, geschapen naar Gods beeld, heeft het unieke vermogen om orde te herkennen en deze te gebruiken voor het welzijn van de gemeenschap. Deze orde wordt echter vaak verstoord door menselijke wanorde, wat tot uiting komt in de relaties tussen staten en volkeren. Velen zien de inhoud van de encycliek als een oproep tot actieve deelname aan het openbare leven om de menselijke waardigheid te bevorderen en onrechtvaardigheid terug te dringen.

Mensenrechten als basis

In een context die wordt gekenmerkt door ongelijkheid en sociaal onrecht speelt de bescherming van de mensenrechten een centrale rol. Zoals het Federaal Agentschap voor Burgereducatie meldt, spelen mensenrechten een belangrijke rol als het gaat om het vormgeven van vreedzame samenlevingen. Als het leven van mensen in gevaar is of als er geen mogelijkheden zijn om hun rechten te beschermen, neemt de bereidheid tot conflicten vaak toe. Onvervulde basisbehoeften kunnen snel omslaan in frustratie en de situatie laten escaleren. De verantwoordelijkheid van staten om hun bevolking te beschermen wordt hier bijzonder relevant.

De erkenning dat de bescherming van de mensenrechten niet alleen een plicht van staten is, maar ook de sleutel tot harmonieus samenleven. Geweld komt vaak niet alleen voort uit directe aanvallen, maar ook uit systematische schendingen van fundamentele mensenrechten. Dit is niet alleen duidelijk in crisisgebieden als Mindanao, waar de hulpbronnen ongelijk verdeeld zijn, maar ook in veel samenlevingen over de hele wereld waar discriminatie en uitsluiting tot conflicten leiden.

Vredesonderhandelingen en de weg naar gerechtigheid

Het is des te belangrijker dat degenen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen via vredesprocessen ter verantwoording worden geroepen. Politieke stabiliteit kan ook worden gehandhaafd, zelfs als sociale onrechtvaardigheden de boventoon voeren. De behoefte aan fundamentele rechtvaardigheid en respectvolle behandeling van elkaar vormt de basis voor een duurzame oplossing, zoals ook wordt opgeroepen door de VN-Agenda 2030. Het punt hier is dat geweldpreventie en bescherming van de mensenrechten nauw met elkaar verbonden zijn. De weg naar duurzame vrede leidt alleen via respect voor de menselijke waardigheid en het scheppen van voorwaarden voor een gelijkwaardig leven in de samenleving.

De nieuwe paus Leo XIV zou met zijn duidelijke missie voor de vrede de samenleving een nieuwe impuls kunnen geven om deze noodzakelijke verandering tot stand te brengen. De komende weken zullen uitwijzen hoe zijn boodschap zal worden ontvangen en of deze het beslissende verschil kan maken bij het bevorderen van vreedzaam samenleven voor alle mensen.