Suche
Mein Konto
Federale staten plannen een schuldenoffensief: jaarlijks ruim 3 miljard!
Na het wijzigen van de basiswet zijn zes deelstaten van plan miljarden aan schulden aan te gaan. De Bondsdag verwacht enorme leningen.
Federale staten plannen een schuldenoffensief: jaarlijks ruim 3 miljard!
In Duitsland is er onder de deelstaten een financieringswaanzin uitgebroken sinds de laatste wijziging van de basiswet, die in mei van kracht werd. Zes deelstaten hebben besloten nieuwe schulden aan te gaan, wat zal resulteren in nieuwe leningen van ruim 3 miljard euro per jaar. Deze ontwikkeling kan niet over het hoofd worden gezien, aangezien de federale overheid vanaf 2026 jaarlijkse leningen van ruim 176 miljard euro plant. Afbeelding meldt dat Nedersaksen zowel dit als volgend jaar zijn maximaal toegestane nieuwe schuld van 1,4 miljard euro volledig wil benutten. Premier Olaf Lies gaf dit besluit groen licht.
Maar Nedersaksen is niet de enige. Ook in Hamburg hebben de SPD, CDU en Groenen nieuwe regels opgesteld die het mogelijk maken nieuwe schulden aan te gaan tot 409 miljoen euro per jaar. Sleeswijk-Holstein plant daarentegen een tweede aanvullende begroting om jaarlijks 519 miljoen euro extra leningen af te sluiten zodra aan de wettelijke vereisten is voldaan. In Rijnland-Palts wordt een aanvullende begroting met nieuwe schulden aangekondigd voor een ‘investeringsoffensief’, terwijl Berlijn voor dit jaar geen harde cijfers heeft, maar volgend jaar naar verwachting zal streven naar nieuwe schulden van 780 miljoen euro. En ook Thüringen heeft ambitieuze plannen om in 2026 en 2027 leningen af te sluiten van 277 miljoen euro per jaar. Afbeelding merkt op dat ook andere deelstaten over nieuwe schulden praten.
Financiële verantwoordelijkheid of schuldenbui?
De kritiek op het ‘schuldenoffensief’ wordt steeds luider. Reiner Holznagel, voorzitter van de Vereniging van Belastingbetalers, roept op tot een heroverweging: "We moeten geen nieuwe leningen afsluiten, maar eerder de oude schulden afbouwen." Dit roept de vraag op of landen werkelijk in staat zijn deze extra schulden aan te kunnen zonder toekomstige generaties te belasten.
Als onderdeel van dit debat wordt ook de hervorming van de schuldenrem intensief besproken. De Duitse Bundesbank heeft al voorstellen gedaan om enerzijds de overheidsfinanciën stabiel te houden en anderzijds investeringen in infrastructuur en defensie te bevorderen. Een op stabiliteit gericht pad voor meer overheidsinvesteringen zou tegen 2030 tot 220 miljard euro kunnen opleveren, aldus de bank.
De toekomst van de overheidsfinanciën
Met name de referentiewaarde van 60 procent voor de schuldquote uit de EU-verdragen speelt een centrale rol. De Bundesbank heeft vastgesteld dat een verhoging van de kredietflexibiliteit van 0,35 procent naar maximaal 1,4 procent van het bbp als de schuldquote onder de 60 procent blijft cruciaal kan zijn. Dit maakt deel uit van de overwegingen die ook zijn uiteengezet in het maandrapport dat deze week is uitgebracht. Bundesbank ziet hier een duidelijke richting die erop gericht is verantwoorde schulden te bevorderen zonder de toekomstige economie in gevaar te brengen. Het valt nog te bezien hoe de afzonderlijke deelstaten en de federale overheid dit vraagstuk in de praktijk zullen aanpakken.