Schoolcrisis in Rijnland-Palts: een kwart blijft in de eerste klas!
Onderwijscatastrofe in Rijnland-Palts: 25% van de leerlingen herhaalt het eerste leerjaar. Oorzaken, eisen en mogelijke hervormingen.

Schoolcrisis in Rijnland-Palts: een kwart blijft in de eerste klas!
Op basisschool Gräfenau in Rijnland-Palts lijken de zorgen over de onderwijssituatie van de leerlingen groter dan ooit. Uit recente rapporten blijkt dat ongeveer een kwart van de kinderen daar het eerste leerjaar moet overdoen. De directrice maakt zich zorgen en roept dringend op tot meer ondersteuning, namelijk twee docenten voor de hoofdvakken Duits en wiskunde. Deze situatie weerspiegelt een groter probleem dat het onderwijssysteem in Rijnland-Palts treft.
Na INSM Onderwijsmonitor 2025 Rijnland-Palts bezet een ongelukkige 12e plaats van de 16 deelstaten – dat is de vijfde slechtste plaats. Uit onderwijsstudies blijkt dat kinderen in deze staat achterblijven in vergelijking met andere staten zoals Saksen, Beieren en Hamburg. De belangrijkste redenen hiervoor zijn het gebrek aan integratie van kinderen met een migrantenachtergrond en de ontoereikende taalondersteuning. Deze problemen doen zich al voor in het voor- en vroegschoolse onderwijs, en dat is zorgwekkend.
Bestaande sterke en zwakke punten
Een lichtpuntje is de internationalisering van het onderwijsaanbod: Rijnland-Palts bekleedt een toppositie in het vreemdetalenonderwijs op basisscholen, wat een positieve wending in het onderwijslandschap betekent. Het land heeft ook het hoogste slagingspercentage op voltijdse scholen voor beroepsonderwijs (95,3%).
Maar ondanks deze sterke punten is er nog veel ruimte voor verbetering. Uit analyses blijkt dat Rijnland-Palts qua onderzoeksoriëntatie onder het gemiddelde presteert. Met 138.800 euro is de derdebekostiging per hoogleraar de op één na hoogste in een landenvergelijking. Ook de uitgaven aan digitalisering zijn laag: slechts 38,8 nieuwe IT-opleidingscontracten per 100.000 werknemers. Dit is waar we kunnen beginnen met het duurzaam verbeteren van de concurrentiekracht van scholen.
Publieke opinie en noodzaak tot hervorming
De noodzaak voor verregaande hervormingen heeft ook de bevolking bereikt. Veel burgers zijn voorstander van maatregelen zoals verplichte taaltesten vanaf 4 jaar (71,1%) of data-ondersteunde loopbaanbegeleiding (67,6%). Er bestaat brede consensus over de vraag naar meer autonomie voor scholen (67,0%) en reguliere gestandaardiseerde prestatietoetsen (65,6%). Deze ontwikkelingen zijn een duidelijke oproep aan de verantwoordelijken van het Ministerie van Onderwijs in Mainz.
De “arrogante” aanpak van het ministerie wordt herhaaldelijk bekritiseerd meldt Rijn-Palts. Niet alleen ontbreekt het aan een effectief concept voor het verbeteren van scholen in probleemgebieden, maar ook aan de dringend noodzakelijke reflectie op onze eigen mislukkingen. Terwijl andere deelstaten betere resultaten behalen door strengere eisen of uitgebreide data-analyse, lijkt Rijnland-Palts achter te blijven op het gebied van schoolbeleid.
De cijfers van de Onderwijsmonitor, gepubliceerd op 11 september 2025 gepubliceerd onderstrepen de urgentie. Rijnland-Palts heeft goede hulp nodig om de onderwijsellende te overwinnen en met een nieuwe aanpak de uitdagingen aan te gaan die op de kinderdagverblijfleeftijd beginnen.