Alarm PFAS: 69% ryb i 39% jaj silnie skażonych!
Frankfurt nad Menem informuje o powszechnym skażeniu żywności PFAS w oparciu o aktualne wyniki badań.

Alarm PFAS: 69% ryb i 39% jaj silnie skażonych!
Niedawno pojawiły się alarmujące informacje na temat skażenia żywności PFAS, znanymi również jako „wieczne chemikalia”. Niemiecka Federacja Ochrony Środowiska i Przyrody (BUND) opublikowała wyniki kontroli PFAS na podstawie danych Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Okazuje się, że produkty pochodzenia zwierzęcego często charakteryzują się szczególnie wysokim poziomem skażenia.
Wiosną 2025 r. zbadano 22 próbki jaj kurzych, a wynik jest szokujący: w 14 próbkach wykryto PFAS. Szczególnie zauważalne jest to, że jaja od hodowców hobbystów były znacznie bardziej zanieczyszczone niż jaja od dostawców komercyjnych. Według danych 69% ryb, 55% podrobów i 39% jaj kurzych jest skażonych tymi chemikaliami. Z drugiej strony, żywność wegetariańska jest dotknięta znacznie mniejszym problemem – jedynie 7%.
Zagrożenia dla zdrowia i ograniczenia prawne
Skutki zdrowotne PFAS są dobrze udokumentowane. Substancje chemiczne nie ulegają biodegradacji i mogą kumulować się w organizmie człowieka i środowisku. Według BUNDU stwarzają one ryzyko, takie jak podwyższony poziom cholesterolu i osłabienie układu odpornościowego. W Holandii odradza się nawet spożywanie jaj z hodowli hobbystycznych. Chociaż znane są prawne limity zawartości PFAS w żywności, uważa się je za niewystarczające, szczególnie w przypadku grup wrażliwych, takich jak dzieci. W związku z tym EFSA ustaliła nową tolerowaną dawkę tygodniową (TWI) na 4,4 nanograma na kilogram masy ciała, której przekroczenie stwarza zagrożenie dla zdrowia.
BUND wzywa zatem do ograniczenia wszystkich zastosowań PFAS i dostosowania wartości dopuszczalnych dla żywności i wody pitnej. Obejmuje to ścisłą regulację niemonitorowanych wariantów PFAS, które występują w dużych ilościach. Otrzeźwiający jest fakt, że spośród ponad 10 000 znanych substancji PFAS w UE tylko mniej niż 20 podlega przepisom, podczas gdy inne mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia.
Pochodzenie skażenia
Przyczyny zanieczyszczenia żywności PFAS są różnorodne. Te związki chemiczne znajdują zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu, od tekstyliów po przetwórstwo spożywcze. PFAS przedostają się do łańcucha pokarmowego poprzez skażoną glebę, wodę i paszę. Często można je znaleźć także w opakowaniach żywności, co dodatkowo pogłębia problem.
Środki wymagane przez BUND mają na celu nie tylko ochronę zdrowia konsumentów, ale także zachęcanie do długoterminowych rozwiązań mających na celu rekultywację skażonej gleby i wody. Coraz więcej osób decyduje się na spożywanie roślinnych produktów białkowych, aby uniknąć zagrożeń dla zdrowia wynikających ze spożycia PFAS i innych substancji zanieczyszczających. Rozwój kolejnych etapów prawodawstwa europejskiego pozostaje ekscytujący, ponieważ UE analizuje obecnie propozycję kompleksowych ograniczeń dla grupy PFAS.
W obliczu tych wyzwań ważna jest świadomość zagrożeń i podejmowanie odpowiedzialnych decyzji przy zakupie żywności. Poinformowani konsumenci są kluczem do zmian i mogą zwiększyć presję na producentów i prawodawców poprzez decyzje zakupowe.
Kompleksową analizę i dalsze informacje na temat zagrożeń związanych z PFAS w żywności oraz aktualnego stanu prawodawstwa można znaleźć w sprawozdaniach z EkoWiadomości, Dziennik medyczny I EFSA o których mowa.