Dramatische diefstal: het anti-oorlogsmonument van Harburg verdween spoorloos!

Dramatische diefstal: het anti-oorlogsmonument van Harburg verdween spoorloos!

Op 24 juli 2025 werd in de Hamburgse wijk Harburg een ongelukkig verlies bekend: het anti-oorlogsmonument “Mourning Child” werd gestolen. De politie informeerde over dit trieste nieuws nadat rond 14.00 uur de melding over het vermiste kunstwerk was ontvangen. Het monument, dat aan de Bremer Strasse op de hoek van de Maretstrasse stond, werd in 1988 gemaakt door de Harburgse beeldhouwer Hendric-André Schulz en toont een huilend kind dat zijn gezicht in zijn handen verbergt, omringd door vernielde soldatenhelmen.

Sinds de constructie heeft het bronzen beeld een sterke symboliek ontwikkeld die handelt over de verschrikkingen van oorlog en de gevolgen ervan. Het vormde dus een indrukwekkend contrast met het nabijgelegen monument ‘De Soldaat’, dat in 1932 werd ingehuldigd. Dit monument, gemaakt door Hermann Hosäus, toont een oorlogsvermoeide soldaat en staat op een zes meter hoge sokkel. Het was destijds niet alleen controversieel, maar vertegenwoordigt vandaag de dag nog steeds een revanchistische en pro-oorlogsmentaliteit.

Een monument met geschiedenis

De ‘Soldaat’ drukt een boodschap uit die oorlog verheerlijkt en die ten tijde van de oprichting ervan al op weinig sympathie stuitte – vooral van de sociaal-democratische oppositie. Door de jaren heen is de vraag hoe om te gaan met dergelijke gedenkplaatsen herhaaldelijk aan de orde gesteld, vooral in de context van de hedendaagse sociale waarden. In de jaren tachtig kreeg de kunstenaar Schulz de opdracht om ‘Mourning Child’ te gebruiken om vrede en rouw voor de oorlogsslachtoffers te symboliseren. Dit monument was bedoeld als krachtig tegenwicht voor de verheerlijkende uitbeelding van de soldaat.

Het anti-oorlogsmonument bevond zich op een nogal verborgen plek, wat mogelijk heeft bijgedragen aan de verminderde impact ervan. Maar de betekenis van het beeld blijft onbetwist: het is bedoeld om de wreedheid van de oorlog en de lijdende kinderen op de voorgrond te plaatsen, zoals vaak het geval is bij gedenkplaatsen. Je zou kunnen zeggen dat herdenkingsplaatsen als ‘Mourning Child’ en ‘The Soldier’ symbool staan ​​voor het principe dat kunst en monumenten niet alleen dienen om te herdenken, maar ook de tijdgeest weerspiegelen.

De betekenis van gedenktekens

In een tijd waarin de samenleving steeds meer discussieert over de betekenis en het ontwerp van gedenkplaatsen, laat de casus ‘Mourning Child’ levendig zien hoe verandering en historisch bewustzijn op elkaar inwerken. Niet alleen de laatste tijd worden de waarden achter gedenktekens in twijfel getrokken; zoals recente discussies over oorlogsmonumenten duidelijk maken, zijn deze vaak afhankelijk van politieke opvattingen en de hedendaagse context. Zo ging een symposium in Salzburg onder meer in op veranderingen in de herinneringscultuur en het herdenkingsonderzoek, waarbij de nadruk ook lag op de omgang met controversiële historische figuren en monumenten.

De discussie over 'Treurend kind' is dus niet alleen een lokale aangelegenheid, maar raakt aan algemene vragen over herinnering, kunst en de verantwoordelijkheid die het herinneren van het verleden met zich meebrengt. De politie doet nu onderzoek naar de diefstal en vraagt ​​zich af hoe belangrijk dergelijke gedenktekens zijn voor onze samenleving. Er wordt gehoopt dat het monument snel op zijn plaats kan worden teruggezet, zodat de vredesboodschap die het belichaamt, verder kan worden verspreid.

Meer informatie over de monumenten en hun geschiedenis vindt u bijvoorbeeld op gedenkstaetten-in-hamburg.de of sn.at.