De werkloosheid stijgt naar ruim drie miljoen: wordt de burgeruitkering een vloek?

De werkloosheid stijgt naar ruim drie miljoen: wordt de burgeruitkering een vloek?

In augustus 2025 zal het aantal werklozen in Duitsland de drie miljoen overschrijden en een nieuw record van 3.025.000 mensen bereiken. Dit is een stijging van 153.000 werklozen vergeleken met het voorgaande jaar. Econoom Enzo Weber van het Instituut voor Arbeidsmarkt- en Beroepsonderzoek (IAB) voorspelde deze ontwikkeling al in juli. Ondanks een lichte versoepeling van het pessimisme bij uitzendbureaus bestaat er grote twijfel dat de trend in de nabije toekomst zal keren. De zwakke economische ontwikkeling draagt ​​ertoe bij dat de arbeidsmarkt steeds slechter functioneert.

Een belangrijke factor hierin is het bruto binnenlands product (bbp), dat in het tweede kwartaal van 2025 met 0,3 procent kromp – een grotere daling dan aanvankelijk verwacht. Ulrich Kater, hoofdeconoom bij DekaBank, wijst erop dat de trage economie nauw verband houdt met de stijgende werkloosheid. Wat vooral zorgwekkend is, is dat bijna 80 procent van de gerapporteerde banen gericht is op geschoolde werknemers die een beroepsopleiding hebben afgerond, terwijl twee derde van de werklozen met een burgeruitkering niet over de juiste kwalificaties beschikt.

Het tekort aan geschoolde arbeidskrachten als uitdaging

Het tekort aan geschoolde werknemers zal in 2025 een van de grootste uitdagingen voor de Duitse arbeidsmarkt blijven. In maart zijn er in Duitsland ruim 387.000 vacatures voor gekwalificeerde werknemers. Het land heeft een leegstandspercentage van 86 procent, hoger dan het mondiale gemiddelde van 74 procent. Sectoren zoals verkoopberoepen, medische gezondheidszorgberoepen en tal van geschoolde beroepen worden bijzonder getroffen. Knelpuntberoepen kennen soms leegstandstijden van meer dan 280 dagen, wat de urgentie van het probleem illustreert.

De oorzaken van het tekort aan geschoolde arbeidskrachten zijn divers: deze omvatten demografische veranderingen, groeiende tekorten aan vaardigheden en onvoldoende integratie van immigranten op de arbeidsmarkt. Het aantal mensen in de werkende leeftijd daalt en er wordt verwacht dat er in 2035 ongeveer zeven miljoen minder geschoolde arbeidskrachten beschikbaar zullen zijn.

Burgergeld: hulp of hindernis?

Momenteel ontvangen ongeveer 5,5 miljoen mensen in Duitsland een burgeruitkering, waarvan ongeveer een op de vier een kind is. Interessant detail: één op de vijf inzetbare uitkeringsgerechtigden heeft een minibaantje of werkt deeltijds of voltijds als bijwerker. Maar van de overige uitkeringsgerechtigden is slechts één op de twee daadwerkelijk werkloos. De anderen volgen vervolgonderwijs, school, training, kinderopvang of hebben gezondheidsbeperkingen.

De federale regering is nu van plan aanpassingen aan de burgeruitkeringen door te voeren om de druk op de ontvangers te vergroten en hen aan te moedigen vacatures sneller te aanvaarden. Kanselier Friedrich Merz en minister van Arbeid Bärbel Bas willen de steun aan uitkeringsontvangers van burgers verbeteren via arbeidsbureaus. Vanaf volgend jaar is er nog een miljard euro extra gepland voor integratiemaatregelen. Het doel is om de mismatch tussen werkzoekenden en beschikbare functies te verkleinen, onder meer door betere kwalificaties en financiële prikkels om meer te werken.

Een blik op de toekomst

De uitdaging om werklozen te integreren en geschoolde werknemers aan te trekken is enorm. Het valt nog te hopen dat betere randvoorwaarden, gerichte bijscholing en aandacht voor de combinatie van werk en gezin de sleutel zijn tot het oplossen van deze problemen. Het vergroten van de werkgelegenheid voor vrouwen en het duurzaam veiligstellen van geschoolde arbeidskrachten via immigratie worden als cruciale factoren gezien. Dit is de enige manier waarop de Duitse arbeidsmarkt in de toekomst stabiel kan blijven.

In een tijd waarin een tekort aan geschoolde arbeidskrachten en een stijgende werkloosheid hand in hand gaan, zijn alomvattende maatregelen nodig om de koers voor positieve ontwikkeling uit te zetten. De komende maanden en jaren zullen uitwijzen of de politieke initiatieven effectief zijn en of het vertrouwen in de arbeidsmarkt kan worden herwonnen.

Kwik meldt dat het aantal werklozen in Duitsland nu ruim drie miljoen bedraagt MDR richt zich op de situatie van de uitkeringsontvangers van burgers. Statista voegt eraan toe dat het tekort aan geschoolde arbeidskrachten een van de grootste uitdagingen is waarmee de Duitse economie wordt geconfronteerd. Statistisch laat zien welke sectoren bijzonder getroffen worden en welke oplossingen worden overwogen.