Ο Bad Segeberg τιμά τη μνήμη με εμπόδια: ένα σημάδι ανάμνησης
Ο Bad Segeberg θυμάται το ναζιστικό παρελθόν του: διάβασμα από τον Axel Winkler, εμπόδια και μια νέα επανεκτίμηση της ιστορίας.

Ο Bad Segeberg τιμά τη μνήμη με εμπόδια: ένα σημάδι ανάμνησης
Υπάρχουν πολλά να συναντήσετε στο Bad Segeberg όταν πρόκειται να συμβιβαστείτε με τα σκοτεινά κεφάλαια του εθνικοσοσιαλιστικού παρελθόντος. Μια ματιά στα βιβλία της ιστορίας δείχνει ότι για πολύ καιρό υπήρχε περισσότερη σιωπή παρά φώτιση. Στις δεκαετίες του 1980 και του 1990, ο συγγραφέας Άξελ Γουίνκλερ παρατήρησε πόσο έντυπη ήταν η δίωξη των Εβραίων συμπολιτών. Την περίοδο από το 1933 έως το 1945, τα εγκλήματα του Τρίτου Ράιχ προστέθηκαν στη μοίρα πολλών ανθρώπων που ξεριζώθηκαν βίαια από τη ζωή τους.
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η δέσμευση των Winkler και Hans-Werner Baurycza, οι οποίοι δημοσίευσαν μια εκτενή σειρά 16 τόμων με θέμα τον Εθνικοσοσιαλισμό μεταξύ 2021 και 2025. Αυτό είναι ένα κεντρικό σημείο στην τρέχουσα επανεκτίμηση, η οποία έχει ξεκινήσει με άλματα αυτή τη στιγμή. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τη ναζιστική εποχή έχει αλλάξει αισθητά τα τελευταία πέντε χρόνια. Έχουν ήδη μπει 55 εμπόδια, με μαθητές από έως και οκτώ σχολεία να συμμετέχουν ενεργά.
Μπλοκ σκαμπό ως σύμβολα μνήμης
Αυτά τα εμπόδια, που θυμούνται ανθρώπους των οποίων οι ζωές έχουν αλλάξει από τη βία από το 1933, στέκονται ως μνημείο για τις μοίρες που συχνά κατέληγαν σε φυγή, κρύψιμο, αυτοκτονία ή ακόμα και φόνο. Η πρωτοβουλία πηγαίνει πίσω στον καλλιτέχνη Gunter Demnig, ο οποίος ξεκίνησε ένα παγκόσμιο έργο με αυτούς τους κύβους από σκυρόδεμα 10 εκατοστών με ορειχάλκινες πλάκες στις οποίες είναι χαραγμένα τα ονόματα και οι ημερομηνίες ζωής των θυμάτων. Από την πρώτη τοποθέτηση στην Κολωνία το 1992, έχουν κατασκευαστεί εντυπωσιακά 100.000 εμπόδια μέχρι τον Ιούνιο του 2023 και έχουν καθιερωθεί ως το μεγαλύτερο αποκεντρωμένο μνημείο στον κόσμο. Η Wikipedia αναφέρει ότι αυτές οι μικρές πέτρες έχουν σκοπό να υπενθυμίσουν στους γείτονες ότι κάποτε ζούσαν εκεί άνθρωποι που χάθηκαν από τον εθνικοσοσιαλισμό.
Ο κατάλογος με τα εμπόδια στο Bad Segeberg χρησιμεύει ως ντοκουμέντο για τις μετεγκαταστάσεις που πραγματοποιήθηκαν και ως στόχο να δώσουν ένα πρόσωπο στα θύματα του εθνικοσοσιαλισμού. Εδώ είναι οι ημερομηνίες μετεγκατάστασης και οι τοποθεσίες που οδήγησαν τους μαθητές στα μέρη όπου κάποτε ζούσαν αυτοί οι άνθρωποι. Στις 29 Ιουλίου 2009, για παράδειγμα, τοποθετήθηκαν αρκετές πέτρες στην οδό Bismarckallee και Lübecker Straße, για να αναφέρουμε μόνο μερικές. Και θα μπορούσαν να υπάρξουν ακόμη 10 με 15 εμπόδια, κάτι που δείχνει ότι η κουλτούρα της μνήμης ζει.
Μια συλλογική σιωπή;
Παρά την πρόοδο, το ζήτημα της συμφιλίωσης με το παρελθόν παραμένει. Η συναγωγή, η οποία χτίστηκε το 1842 και κατεδαφίστηκε το 1962, συμβολίζει τη συλλογική σιωπή της ναζιστικής εποχής στο Bad Segeberg. Εκείνη την εποχή επίσης έγιναν κείμενα για αναμνηστικές πλάκες στην ιδιοκτησία της συναγωγής στα οποία δεν αναφέρονταν οι διώξεις και οι δολοφονίες εβραϊκών οικογενειών. Αυτό οδήγησε ακόμη και Εβραίους επισκέπτες από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να αντιδράσουν με φρίκη στην κατάσταση της πρώην ιδιοκτησίας της συναγωγής τη δεκαετία του 1980. Η εβραϊκή κοινότητα στο Αμβούργο αποστασιοποιήθηκε από την πόλη, γεγονός που δείχνει το βαθύ ρήγμα στην κουλτούρα της μνήμης.
Ο συγγραφέας Winkler έλαβε πρόσφατα παλιές οικογενειακές φωτογραφίες από την εβραϊκή οικογένεια Steinhof για το νέο του βιβλίο «Bad Segeberg – City of Remembrance Culture», από το οποίο θα διαβάσει στις 17 Σεπτεμβρίου στο βιβλιοπωλείο της αγοράς. Η είσοδος κοστίζει 7 ευρώ και είναι μια υπέροχη ευκαιρία να ασχοληθείτε με το θέμα. Ο Winkler σχεδιάζει επίσης να εξετάσει την ιστορία του σταδίου Kalkberg, το οποίο χτίστηκε κατά τη διάρκεια του εθνικοσοσιαλισμού. Είναι υπέροχο που οι Αγώνες του Karl May, που ξεκίνησαν το 1952, έσωσαν το στάδιο από τη φθορά, αλλά πολλοί επισκέπτες συχνά δεν γνωρίζουν ότι στέκονται σε ένα κτίριο υπό ολοκληρωτικό καθεστώς, κάτι που κάνει τον Winkler να ανατριχιάσει.
Τα μαθήματα του παρελθόντος είναι κρίσιμα. Ο Bad Segeberg μας δείχνει ότι η συμφιλίωση με τέτοια γεγονότα δεν επηρεάζει μόνο το παρελθόν, αλλά είναι και ευθύνη του παρόντος. Η πόλη θεωρείται πλέον πρωτοπόρος στη συμφιλίωση με το παρελθόν, μια φήμη που επεκτείνεται και στο Ισραήλ. Στο μέλλον, η διοίκηση της πόλης θα πρέπει να δώσει ακόμη πιο ενεργή προσοχή στη συμμετοχή των μαθητών στην τεκμηρίωση της ιστορίας, γιατί όπως είπε κάποτε ένας σοφός: «Η μνήμη είναι το κλειδί για το μέλλον».