Pensioen in gevaar? De Groenen roepen de burgerraad op voor nieuwe oplossingen!

Pensioen in gevaar? De Groenen roepen de burgerraad op voor nieuwe oplossingen!

In het debat over de toekomst van pensioenverzekeringen roept Groene politica Ricarda Lang op tot de introductie van een burgerraad. Ze benadrukt dat de mogelijkheid tot burgerparticipatie in Duitsland op federaal niveau zeer beperkt is. Volgens Lang verliest vooral de jongere generatie het vertrouwen in het bestaande pensioenstelsel, terwijl de ‘boomer’-generatie, geboren tussen eind jaren vijftig en eind jaren zestig, nu met pensioen gaat. Uit empirisch onderzoek blijkt dat 82 procent van de Duitsers de indruk heeft politiek niet gehoord te worden. Lang pleit ervoor dat burgers samen de socialezekerheidsstelsels bespreken en benadrukt de buitensporige eisen die socialezekerheidsbijdragen aan hen stellen. Een burgervergadering zou waardevolle aanbevelingen voor actie kunnen ontwikkelen, die vervolgens aan de Bondsdag zouden kunnen worden voorgelegd.

Maar hoe werkt zo’n burgervergadering? Volgens informatie van dagelijks nieuws Deze bestaat uit 160 willekeurig geselecteerde mensen van 16 jaar en ouder, die dringend nodig zijn om de meningen en diversiteit van de samenleving te weerspiegelen. Deze vorm van burgerparticipatie kent in Duitsland een lange traditie. Sinds 1972 zijn er in totaal 298 procedures geweest waarbij ongeveer 35.500 mensen betrokken waren. Het doel is om via representatieve groepen de samenleving te weerspiegelen. Tot nu toe werden de activiteiten van de burgerraden echter niet centraal vastgelegd, wat nu gaat veranderen.

Burgerparticipatie en directe democratie

Het belang van meer burgerparticipatie wordt ook onderstreept door de resultaten van een onderzoek van het ‘More in Common’-initiatief. Hieruit blijkt dat de meerderheid van de Duitsers ontevreden is over de staat van de democratie. Volgens de Burgerraad 70,3 procent van de ondervraagden is het erover eens dat meer mogelijkheden voor burgers om te participeren noodzakelijk zijn om het vertrouwen in de democratie te versterken. Ruim 64 procent steunt de introductie van burgerraden om voorgestelde oplossingen te ontwikkelen. De combinatie van willekeurig samengestelde volksvergaderingen en landelijke referenda wordt als uiterst positief ervaren.

Burgerparticipatie kan niet alleen problemen aanpakken, maar ook de politieke belangstelling en het vertrouwen in de democratie versterken. Lang pleit er met klem voor dat dergelijke procedures bindend moeten worden gemaakt om fictieve deelname te voorkomen. Ze wijst erop dat de 160 leden van de laatste burgerbijeenkomst concrete eisen hebben voorgelegd aan bondsdagvoorzitter Schäuble die een serieuze discussie over de kwesties mogelijk moeten maken.

Burgerraden als pioniers van verandering

De afgelopen jaren zijn burgervergaderingen steeds meer in de belangstelling komen te staan. Tussen 2010 en 2019 werden er gemiddeld zes burgervergaderingen per jaar gehouden, terwijl dat er tussen 2020 en 2023 bijna dertig per jaar waren. Deze ontwikkeling laat zien dat de behoefte aan en belangstelling voor directe democratie toeneemt. Een burgervergadering volgt een gestructureerd proces: beginnend met het definiëren van onderwerpen en het willekeurig selecteren van deelnemers, tot advies en de ontwikkeling van aanbevelingen voor actie. Dergelijke aanbevelingen zouden binnenkort ook toegepast kunnen worden op het pensioenbeleid, om zo de kloof tussen maatschappij en politiek enigszins te dichten.

Het debat over burgerraden en directe democratie is dan ook in volle gang. De politieke besluitvorming kan niet alleen transparanter maar ook eerlijker worden gemaakt door de stemmen van de burgers. Uiteindelijk gaat het erom ervoor te zorgen dat de mensen die door politieke besluiten worden beïnvloed, ook de mogelijkheid hebben om er actief aan deel te nemen.