Vecht voor belastinggeld: federale en deelstaatregeringen vechten om hun financiële toekomst!

Vecht voor belastinggeld: federale en deelstaatregeringen vechten om hun financiële toekomst!

Wat is er momenteel aan de hand in de Duitse politiek? Op weg naar het vinden van een oplossing voor de ingewikkelde uitdagingen van belastingverliezen worden de federale en deelstaatregeringen geconfronteerd met een puinhoop. Op 18 juni 2025 kwamen de regeringsleiders van de deelstaten onder voorzitterschap van bondskanselier Friedrich Merz (CDU) in Berlijn bijeen om het federale investeringsprogramma en het daarmee gepaard gaande ernstige inkomstenverlies te bespreken. Velen zijn pessimistisch: minister van Financiën Lars Klingbeil (SPD) verwacht geen akkoord in de onderhandelingen, wat dringend nodig zou zijn om de financiële situatie van gemeenten met hoge schulden te verbeteren.

De cijfers spreken voor zich: luid Radio Herford De verliezen bedragen in totaal ongeveer 48 miljard euro: 13,5 miljard euro voor de gemeenten, 16,6 miljard euro voor de deelstaten en 18,3 miljard euro voor de federale overheid zelf. Gezien dit bedrag is de vraag naar financiële compensatie van de staten begrijpelijk. De premier van Noordrijn-Westfalen, Hendrik Wüst (CDU), heeft een duidelijk standpunt ingenomen en roept op tot volledige compensatie of op zijn minst tot 90 procent om de begrotingssituatie te verlichten.

Investeringen met bijbedoelingen

De federale overheid plant verschillende belastingverlagingen voor bedrijven, waaronder uitgebreide afschrijvingsmogelijkheden voor machines en elektrische voertuigen. Dit is bedoeld om investeringen te stimuleren en de verzwakkende economie te ondersteunen. Maar een fataal neerwaarts effect mag niet over het hoofd worden gezien: de deelstaten steunen deze belastingverlagingen, maar moeten duidelijk maken dat ze niet met de kosten kunnen blijven zitten, zoals premier Wüst zei. ZDF benadrukt. Ook het voorstel om de vennootschapsbelasting vanaf 2028 te verlagen wordt kritisch bekeken, omdat dit, in combinatie met de risico's van insolventie en de aanhoudende economische stagnatie, gemeenten volledig zou kunnen overbelasten.

Een snel compromis zou de balans kunnen doen doorslaan: de staatsleiders benadrukken dat goedkeuring van het belastingpakket in de Federale Raad niet mogelijk is zonder financiële compensatiebetalingen. Anders zullen individuele staten op zoek gaan naar een permanent mechanisme voor automatische compensatiebetalingen om dergelijke financiële onevenwichtigheden in de toekomst te voorkomen.

Stemmen uit de politiek

De discussie is heftig en de meningen lopen uiteen. Manuela Schwesig, de premier van Mecklenburg-Voor-Pommeren (SPD), heeft de ongelijke verdeling van de financiële lasten als oneerlijk bekritiseerd. Andere staatsleiders hebben ook hun bezorgdheid geuit over het feit dat de federale regering de last van het economisch herstel eenzijdig wil afwentelen op de staten en gemeenten. De situatie wordt verder gecompliceerd door de moeilijke internationale economische omstandigheden, niet in de laatste plaats door hogere tarieven op staal en aluminium uit de VS, die de situatie voor Duitse fabrikanten extra onder druk zetten.

Er is een bijeenkomst van de Federale Raad op 11 juli die cruciaal zou kunnen zijn voor de uiteindelijke beslissing. Het doel is om vóór het zomerreces tot een akkoord te komen, om omslachtige bemiddelingsprocedures te voorkomen. De uitwisseling tussen de actoren blijft constructief, zoals staatssecretaris Rolf Bösinger van Financiën beschrijft. Maar of de federale regering werkelijk in staat zal zijn de financiële gaten te dichten, blijft de vraag. Het is te hopen dat zowel op federaal als op staatsniveau goede hand zal worden getoond om deze crisis te boven te komen.