Grenscontroles tussen Duitsland en Polen: chaos en kritiek!

Grenscontroles tussen Duitsland en Polen: chaos en kritiek!

Vanaf maandag 6 juli 2025 worden er aan de Duits-Poolse grens in beide richtingen controles uitgevoerd Zuid-Duitse krant gemeld. De reden voor deze maatregel zijn de reeds ingevoerde grenscontroles in Duitsland, die zijn ingevoerd als reactie op de toename van irreguliere migratie. De Poolse premier Donald Tusk benadrukt de noodzaak van deze 'symmetrie' en bekritiseert de Duitse controles als onaanvaardbaar omdat ze het Schengen-akkoord in gevaar zouden kunnen brengen.

De situatie aan de grens is gespannen. Poolse werknemers die regelmatig naar Duitsland pendelen, staan ​​al in lange files. Daarnaast worden zelfbenoemde grenswachters, die banden hebben met rechts-extremistische Kamerleden, actief en voeren illegale controles uit. Robert Bąkiewicz, zo'n parlementslid, verspreidt de bewering dat Duitsland opzettelijk migranten, vaak criminelen, naar Polen stuurt om het land te destabiliseren.

Migratie en grensbescherming in focus

Sinds de eerste controles die Duitsland in oktober 2023 aan de grenzen met Polen, Tsjechië en Zwitserland invoerde, is er een trend zichtbaar geworden die de komende maanden zou kunnen verslechteren. Minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser van de SPD heeft aangekondigd dat de controles aan alle Duitse grenzen vanaf september 2024 worden aangescherpt om irreguliere migratie en de daarmee samenhangende veiligheidsrisico’s tegen te gaan. De Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken Gerhard Karner heeft ook al aangegeven dat Oostenrijk geen afgewezen mensen zal accepteren, wat de situatie nog ingewikkelder maakt.

De EU staat ook onder druk om haar grensbeschermingsbeleid te hervormen. De EU-grensbescherming heeft zich sinds 2015 aangepast aan de toestroom van vluchtelingen en irreguliere migranten. Artikel 3 van het EU-Verdrag heeft tot doel gemeenschappelijke normen voor controles aan de buitengrenzen te creëren. Als onderdeel van de nieuwe maatregelen om de grensbescherming te verbeteren, zal het Europees Grens- en Kustwachtagentschap, Frontex, worden versterkt en beschikt nu over een permanente pool van 10.000 grenswachten.

Uit actuele cijfers blijkt dat in de eerste helft van 2024 in Duitsland ruim 61.000 asielaanvragen zijn ingediend. Dit staat in contrast met de daling van 27% in 2024 van het aantal vluchtelingen dat via de Middellandse Zee de EU binnenkomt. Het Europese grensbeschermingsbeleid moet uitdagingen aanpakken zoals gemengde migratiestromen, de erfenis van de COVID-19-pandemie en de toenemende veiligheidsproblemen. Tusk vermeldt dat Polen sinds 2021 ruim 25.000 oproepen om hulp aan de grens met Wit-Rusland heeft ontvangen.

Reacties op de nieuwe maatregelen

De ontwikkelingen leverden gemengde reacties op. Terwijl sommige Europese politici begrip tonen, wordt de angst voor een toenemend aantal vluchtelingen duidelijk in Polen en andere landen. Een asielcompromis, dat Tusk afwijst, zou kunnen betekenen dat Polen geen vluchtelingen meer hoeft op te nemen. De federale politie heeft tussen september 2024 en april 2025 al 3.777 afwijzingen gemeld aan de Duits-Poolse grens, wat de urgentie van de situatie illustreert.

Tegelijkertijd hebben Poolse hulporganisaties erop gewezen dat de regering weinig doet om vluchtelingen op weg naar het westen tegen te houden. Advocaat Filip Rakoczy van Nomada constateert dat er steeds meer vluchtelingen zijn die zich nu laten registreren. De druk op de EU om een ​​uniform en humaan migratiebeleid te ontwikkelen wordt groter, wat de debatten over asielkwesties verder zal aanwakkeren.

De komende controles en de daarmee gepaard gaande politieke spanningen geven al aan dat de discussies over migratie en grensbescherming in Europa nog lang niet voorbij zijn. De uitdagingen zijn groot en het valt nog te bezien hoe de betrokken staten op de nieuwe omstandigheden zullen reageren.