Het lot van de Engel des Doods”: Mengele onthuld in de nieuwe film!
Het artikel gaat in op de biografie van Josef Mengele, de beruchte arts uit Auschwitz, en zijn huidige film, die handelt over zijn jaren in ballingschap.

Het lot van de Engel des Doods”: Mengele onthuld in de nieuwe film!
Op 11 november 2025 zal de film “The Disappearance of Josef Mengele” van Kirill Serebrennikov een hot topic zijn in de Duitse bioscopen. Het wanhopige leven van deze beruchte dokter, die bekend werd als de ‘Engel des Doods van Auschwitz’, fascineert en shockeert tegelijkertijd. Josef Mengele, gespeeld door August Diehl, speelde een sleutelrol in de verschrikkingen van het concentratiekamp Auschwitz, waar hij verantwoordelijk was voor het selecteren van gevangenen die naar de gaskamers moesten worden gestuurd. Maar hoe gaat het verhaal verder? De film beslaat de dertig jaar die Mengele na de Tweede Wereldoorlog in ballingschap in Latijns-Amerika doorbracht en toont zijn ontsnapping over de beruchte ‘Rat Line’ naar Argentinië, waar hij tijdelijk onder de bescherming van president Juan Perón leefde.
In de film wordt duidelijk dat Mengele na de val van het naziregime aanvankelijk vier jaar in Duitsland ondergedoken zat voordat hij in 1949 aan zijn reis naar het zorgeloze leven van Argentinië begon. Deze ontsnapping is slechts een van de vele facetten die Serebrennikov belicht in zijn aangrijpende vertolking. De film, gedraaid in zwart-wit, creëert een beklemmende sfeer en schakelt niet chronologisch tussen verschillende tijdsperioden. De kijker wordt geconfronteerd met Mengele's eerste bezoek aan zijn familie in Günzburg in 1956, waar hij zijn echte paspoort ontving, en een ontroerende ontmoeting met zijn zoon Rolf, die het duistere verleden van zijn vader probeert te doorgronden.
Een blik op de complexe figuur
Diehl overtuigt in zijn vertolking van Mengele gedurende vier decennia. De spanning tussen Mengeles vroegere voorspoed en zijn latere fysieke en psychologische achteruitgang wordt op meesterlijke wijze vastgelegd. De film concentreert zich op de steun en bescherming die Mengele kreeg van zijn omgeving; steun die veel mensen waarschijnlijk niet voor mogelijk hadden gehouden. Er worden ongemakkelijke vragen gesteld over verstrengeling, verantwoordelijkheid en de apathie van de samenleving, zonder concrete antwoorden te geven.
De relevantie van de film wordt onderstreept door de huidige mondiale politieke situatie: Diehl en Serebrennikov benadrukken de parallellen met de opkomst van rechtse partijen en fascisten in verschillende landen. Het besef dat dictaturen psychopaten nodig hebben om in het systeem op te komen, is een bittere waarheid die opvalt.
Jozef en zijn betekenissen
Een ander interessant aspect van de naam “Josef” is de oorspronkelijke betekenis ervan. De naam komt uit het Hebreeuws en betekent “God zal toevoegen” of “lof, glorie zal worden weggenomen”. Deze diepere betekenis geeft de naam een bijbelse diepgang. "Josef" was van 1925 tot 1972 een van de tien meest voorkomende jongensnamen in de Verenigde Staten en is nog steeds een wijdverbreide naam in veel culturen. Variaties als “José” en “Yusuf” weerspiegelen de internationale verspreiding ervan, terwijl namen als “Josephine” voor meisjes de naam naar voren brengen.
De discussie over Josef Mengele en de bijbehorende film werpt licht op een duister verleden dat niet vergeten mag worden. Zoals de filmmakers benadrukken is het belangrijk om je bewust te zijn van de historische context en de lessen uit deze periode niet uit het oog te verliezen.
Kijk eens in de bioscopen en laat je raken door het spannende, zij het duistere, verhaal dat vragen oproept die in onze tijd relevanter zijn dan ooit. Meer informatie over de film is beschikbaar op WSWS, terwijl je meer te weten kunt komen over de naam Josef op Wikipedia en Think Baby Names.